Page Text
________________
ཀ་
प्रमेयद्रिका टीका श०२५ उ. ३ सू०२ रत्नप्रभादिपृथिव्यपेक्षया सं०नि० - ६१५ भति । इत्येवं तुल्यैस्तदन्यैश्व परिमण्डलद्रव्ये र्यवाकारं क्षेत्र निष्पादितं भवति इदमेवाश्रित्य कथ्यते - 'जस्थ णं' इत्यादि, यत्र देशे एकं परिमण्डलं संस्थानं विद्यते यत्रमध्यं यवस्येव मध्यं - मध्यभागो विद्यते यस्य विपुलत्वसाधर्म्यात् तद् यवमध्यं Tatara मित्यर्थः 'तत्थ' तत्र यत्रमध्ये 'परिमंडलसंठाणा' परिमण्डलानि संस्थानानि यवाकारनिर्वर्तकपरिमण्डलसंस्थानव्यतिरिक्तानि तानि 'किं संखेज्जा अस खेज्जा अनंता ?' किं संख्येयानि असंख्येयानि अनन्तानि इति प्रश्नः, भगवानाह - 'गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम! 'नो संखेज्जा नो असंखेज्जा अनंता' नो संख्येयानि नो असंख्येयानि किन्तु अनन्तानि, यत्रैकयवाकारनिष्पादकः परिमण्डलसंस्थानसमुदायो भवति तस्मिन् क्षेत्रे यवाकारनिष्पादक परिमण्डल संस्थानातिरिके अल्प होने के कारण छोटी होती है । इस प्रकार स्थापित करने से तुल्यप्रदेशवाले भिन्न परिमंडलद्रव्यों द्वारा क्षेत्र यवाकार रूप में निष्पादित हो जाता है । सो इसी को आश्रित करके ऐसा कहा गया है कि जिसदेश में एक यव के मध्य के जैसे स्वरूपवाला परिमंडल संस्थान है- अर्थात् पत्र के आकार जैसा परिमंडलसंस्थान हैं- सो उस यवमध्य में यवाकार निर्वर्त्तक परिमंडलसंस्थान से व्यतिरिक्त और परिमंडल संस्थान क्या संख्योत हैं ? अथवा असंख्यात हैं अथवा अनन्त हैं ? ऐसा यह प्रश्न है - इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं - 'गोमा' हे गौतम ! 'नो संखेज्जा, नो असंखज्जा, अनंता' वहां वे संख्यात नहीं है, असंख्यात नहीं हैं किन्तु अनन्त है तात्पर्य इसका ऐसा है कि जहां एक यवाकार freeादक परिमंडल संस्थानसमुदाय होता है उस क्षेत्र में उस यवाकार निष्पादक परिमंडल संस्थान से भिन्न और भी
શેાવાળા પ્રત્યેનું અત્યંત અલ્પપણુ હાવાથી નાની થાય છે. આ પ્રમાણેના આકાર થાથી તુલ્ય પ્રદેશવાળા જુદા પરિમડલ દ્રવ્યેા દ્વારા ક્ષેત્ર યવાકાર પણાથી યુક્ત થઈ જાય છે. તેા તેજ વિષયને આશ્રય કરીને એવું કહ્યું છે કે-જે દેશમાં એક યવની મધ્યના જેવા સ્વરૂપવાળુ. પરિમ`ડલ સસ્થાન છે, અર્થાત્ યવના આકાર જેવું પરિમંડલ સસ્થાન છે, તેા તે યવ મધ્યમાં યવના આકાર જેવું નિતક પરિમ ડલ સસ્થાનથી જુદું બીજું પરિમંડલ સસ્થાન શુ સખ્યાત છે ? અથવા અસ ખ્યાત છે? કે અનંત છે? આ પ્રશ્નના ઉત્ત २भां प्रभु ! छे !-'गोयमा ! हे गौतम! 'नो संखेज्जा, नो असंखेज्जा અળતા' ત્યાં તે સ`ખ્યાત નથી. અસંખ્યાત પણ નથી પરંતુ મન'ત છે મા કથનનુ તાપ એ છે કે—જ્યા એક યવના આકારવાળુ નિષ્પાદક પશ્મિ ડલ સસ્થાન સમુદાય હાય છે, તે ક્ષેત્રમાં તે યવાકાર નિશ્પાઇક પમિડલ સ’સ્થાન નથી
| SR No. | 009325 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 15 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1971 |
| Total Pages | 972 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 59 MB |