Page Text
________________
ધારે
भगवतीले • नारका एकसमयेन कियन्त उत्पधन्ते इति प्रश्नस्य जघन्येन एको वा द्वौ वा त्रयोवा उत्कृष्टतः संख्याता वा उत्पद्यन्ते इत्युत्तरमित्यादिकं सर्व पूर्ववदेव ज्ञातव्यमित्याशयेनाह 'एस चेत्र वत्तव्यया' एषैव वक्तव्यता वक्तव्या। 'नवरं संवेहं च जाणेज्जा' नवरं कायसंवेधं च जानीयात् प्रथमगमवदेव इति भावः ३ । 'मो चेव अप्पणा जहन्नकालटिइओ जाओ तस्स वि तिसु वि गमएसु एस चेव वत्तव्यया' स एव संज्ञी मनुष्यः स्वयं जघन्यकालस्थितिको भवेत् अथ च समपृथिवीसंवन्धिनैरयिकेषु उत्पद्येत तदा तस्य मनुष्यस्यापि त्रिष्वपि गमकेपु एव वक्तव्यता-प्रथमगमोक्ता सर्वाऽपि वक्तव्या, कियत्कालस्थितिकनैरपिकेयूत्पद्यन्ते एकसमयेन हे भदन्त ! नारक वहां एक समय में कितने उत्पन्न होते हैं ? इस प्रश्न के उत्तर में प्रभु गौतम से कहते हैं-है गौतम ! जघन्य से तो वहां एक अथवा दो अथवा तीन और उत्कृष्ट से संख्यात नारक उत्पन्न होते हैं। इसके आगे का और भी सब कथन पूर्व प्रकार से ही जानना चाहिये, इसी अभिप्राय को लेकर सूत्रकार ने 'एस चेव पत्तव्यया' ऐसा सूत्रपाठ कहा है। 'नवरं संवे. हंच जाणेज्जा' यहां कायसंवेध जानना चाहिये यह तृतीयगम है ३, 'सो चेव अप्पणा जहन्नकालटिहओ जाओ तस्स वि तिलु वि गमएसु. एस चेव वत्तव्यया' हे भदन्त ! यदि वह संज्ञी पञ्चन्द्रिय पर्याप्त मनुष्य जो कि जघन्य काल की स्थिति वाला है वह सत्तम पृथिवी सम्बन्धी नरयिकों में उत्पन्न होने के योग्य है तो वह कितने काल की स्थितिवाले नैरधिकों में उत्पन्न होता है ? तो इस प्रश्न के उत्सर में तथा एक समय ‘વાળા નરયિકેમાં ઉત્પન્ન થાય છે. ફરીથી ગૌતમસ્વામી પૂછે છે કે હે ભગવદ્
એવા નારકે ત્યાં એક સમયમાં કેટલા ઉત્પન્ન થાય છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ ગૌતમ કામીને કહે છે કે-હે ગૌતમ! જઘન્યથી તે ત્યાં એક અથવા બે અથવા ૩ ત્રણ અને ઉત્કૃષ્ટથી સંખ્યાત અથવા અસંખ્યાત નારકે ઉત્પન્ન થાય છે. આના પછીનું બાકીનું તમામ કથન પણ પહેલા પ્રકરણમાં કહ્યા प्रमाणे सभा मे मलिप्रायथा सूत्रारे 'एस चेव क्त्तव्वया' मा प्रभागना सूत्र५४ ४ही छे. 'नवरं संवेहं च जाणेज्जा' माडियां पडे मना ४थन प्रमाणे यसवध समसची. 'सो चेत्र अप्पणा जहन्नकालट्रिइओ जाओ सस्स वि तिसु वि गमासु एस चेव वत्तव्वया' मापसी પંચેન્દ્રિય પર્યાપ્ત મનુષ્ય કે જે જ ઘન્ય કાળની સ્થિતિથી ઉત્પન્ન થયા હોય એ તે સાતમી પૃથ્વીના નૈરયિકોમાં ઉત્પન્ન થવાને ગ્યા હોય તે તે કેટલા કાળની સ્થિતિવાળા નરથિકમાં ઉત્પન્ન થાય છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં તથા એક
| SR No. | 009324 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 14 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1970 |
| Total Pages | 683 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 42 MB |