Page Text
________________
अमेयचन्द्रिका टीका श०२१ व. ४ पर्वकवनस्पतिगतजीवनि० २६३ इत्यर्थः 'कि नेरइएहितो तिरिएहितो मणुस्सेहितो' नैरयिकेभ्यस्तिर्यग्भ्यो मनुष्ये. भ्यो वा नारकतिर्यग् मनुष्येभ्य आगत्य किं ते जीवा वंशादिमूलतया समुत्पर्यन्ते. किमिति प्रश्ना, भगवानाह-‘एवं एस्थ वि' एवं एत्य वि. मूलादीया दस उद्देसगा जहेच सालोणं' एवमत्रापि मूलादिका दश उदेशका यथैव शालीनाम् , यथा प्रथमवर्गस्य प्रथमशाल्युद्देशकस्तत्र यथोत्पत्यादिकं जीवानों कथितं तथैव सर्वमिहापि निरवशेष वक्तव्यम् । शाल्युद्देशकापेक्षया एतदेवात्र वैलक्षण्यं यत् शालिपुष्यफलवीजेषु देवानामुत्पत्तिः कथिना वंशादौ तु कुत्रापि देवस्योत्पनि नभवतीति वैशिष्टयम्, एतदेव कथितम्-'नवरं देवो सव्वत्थ वि न उवज्जई' देव: सर्वत्रापि मूलादारभ्य पुष्पफलबीनादिषु कुत्रापि नोत्पद्यते इति 'तिन्नि तिर्यञ्चों से आकर के उत्पन्न होते हैं ? या मनुष्यों से आकर के उत्पन्न होते हैं ? इल गौतमके प्रश्न पर उत्तर देते हुए प्रभु उनसे कहते हैं-हे गौतम ! जैसा प्रथमवर्गका प्रथम शाल्युद्देशक है और उसमें जीवो की उत्पत्ति आदि का जैसा कथन किया गया है-उसी प्रकार का कथन सष यहां पर भी करना चाहिये, परन्तु उसके कथन की अपेक्षा यहां के कथन में जो विशेषता है वह इतनी ली ही है कि यहां वंश आदि में कहीं पर भी देव की उत्पत्ति नहीं होती है वहां तो देवों की उत्पत्ति पुष्पादि शुभ स्थानों में होती कही गई है पर यहां, तो वह पुष्पफैल पीजादि रूप किसी भी स्थान में होती नहीं कही गई है। यही बात 'नवरं देवो सव्वस्थ विन उववज्जइ' इस सूत्र पाठ द्वारा प्रकट की गई નરયિકપણુથી આવીને ત્યાં ઉત્પન્ન થાય છે? અથવા તિયામાંથી આવીને ત્યાં ઉત્પન્ન થાય છે ? ગૌતમ સ્વામીના આ પ્રશ્નના પ્રત્યુત્તરમાં પ્રભુ કહે છે કે-હે ગૌતમ! પહેલા વર્ગને પહેલે શાલી ઉદ્દેશો જે પ્રમાણે કહ્યો છે, અને તેમાં જીવની ઉત્પત્તિ વિગેરેનું જે પ્રમાણે વર્ણન કર્યું છે, એજ પ્રકારનું સઘળું કથન અહીયાં પણ સમજવું. ત્યાંના કથનની અપેક્ષાએ અહિંના કથનમાં જે વિશેષપણું છે, તે એજ છે કે અહિયાં વાંસ વિગેરેમાં કઈ પણ સ્થળે દેવેની ઉત્પત્તિ થતી નથી. ત્યાં તે દેવેની ઉત્પત્તિ વગેરે શુભ સ્થાનમાં લેવાનું કહેલ છે. પણ અહિંતે તે પુષ્પ, ફળ, બીજ વગેરે
४मा ५ वानी उत्पत्ति न पार्नु ' छ. मे पात 'नवरं देवो सव्वस्थ वि न उववज्जई' मा सूत्रपाथी प्रगट ४रेस छे. माडियां ५५
| SR No. | 009324 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 14 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1970 |
| Total Pages | 683 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 42 MB |