Page Text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२१ ३.१ उ.१ औषधिवनस्पतिशाल्यादिगतजीवम् २०५ ओसप्पिगीहिं अहीरति नो चेत्रणं अवहिया सिया' ते खल्लु भदन्त ! जीवाः समये समये अबहियमाणा२ निष्काशिताः२ सन्तः कियत्कालेन अपहियन्तेनिष्काशिता भवन्ति उत्पला दितः ? गौतम ! ते खलु जीया असंख्येयाः समये समये अपहियमाणा:२ निष्काशिता अपि उत्पलादितोऽसंख्येयाभिरुत्सपिण्यत्रसर्पिणीभिरपहियन्ते नैव खलु आहृताः स्युः। पतिसमयं यदि निष्काशयेत् उत्पलादितो जीवन अमंख्याताभिरुत्सपिण्यवसर्पिणीभिः, तथापि उत्पलादितो जीवान् सर्वथा नैव कोऽपि निष्काशयितुं शक्नुयादिति एकादशशतकीय प्रथमो. द्देशकस्य अभिप्रायः प्रकृतेऽपि तथैव ज्ञातन्या, विशेष एनावानेव यत्तत्र उत्पलशब्दः, अत्र तु शाल्यादिशब्दो वाच्य इतिभावः । 'तेसि णं भंते ! जीवाण' तेपां जजाहिं उस्लपिणि ओसप्पिणीहि अवहीरति नो चेवणं अवहिया सिया' गौतम ने प्रभु से ऐसा पूछा है-हे भदन्त ! उत्पल के जीव यदि उत्पल में से प्रत्येक समय में बाहर निकाले जावे तो वे कितने समय में उसमें से पूरे बाहर निकाले जा सकते हैं ? तो इस प्रश्न के उत्तर में प्रभु गौतम से कहते हैं-हे गौतम ! उत्पल के जीव यदि उस उत्पल से असंख्यात उत्स. पिणी और अवसर्पिणी तक भी प्रत्येक समय में असंख्यात२ की संख्या से बाहर निकाले जावें तो भी वे उसमें से पूरे नहीं निकाले जा सकते हैं ऐसा यह कथन अपहार (लिकालना) के विषय में ग्यारहवें शतक के प्रथम उद्देशकका है। सो प्रकृत में भी ऐसा ही जानना चाहिये सिर्फ उस कथन से इस कथन में विशेषना इतनी सी है कि वहां उत्पल शब्द का प्रयोग किया गया है और यहां उसके स्थान में शाल्यादि शब्द का प्रयोग असंखेज्जाहिं उस्सप्पिणी ओसप्पिणीहिं अवहीर ति ते चेव णं अवहिया सिया' ગૌતમસ્વામીએ પ્રભુને એવું પૂછયું છે કે હે ભગવદ્ ઉપલ-કમળના જવે જે ઉ૫લ-કમળમાંથી પ્રત્યેક સમયમાં બહાર કાઢવામાં આવે તે કેટલાસમયમાં તેમાં થી પૂરે પૂર બહાર કહાડી શકાય છે, આપશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ ગૌતમસ્વામીને કહે છે કે હે ગૌતમ કમળના છે જે તે કમળથી અસંખ્યાત ઉત્સપિણું અને અવસર્પિણું સુધી પ્રત્યેક સમયમાં અસંખ્યાત અસ ખ્યાતની સંખ્યામાં બહાર કાઢવામાં આવે તે પણ તેઓ તેમાંથી પૂરે પૂરા કહાડી શકાતા નથી એ પ્રમાણેનું આ કથન અપહાર (બહાર કાઢવાના) ના વિષયમાં અગીયારમાં શતકના પહેલા ઉદ્દેશ નું છે. તે અહિયાં પણ તે પ્રમાણે સમજવું ફક્ત તે કથનથી આકથન માં વિશેષપણું એટલું જ છે, કે ત્યાં ઉત્પલ શબ્દ ને ટેગ કરવામાં આવેલ છે, અને અહિયાં તે સ્થાને શાલી વિગેરે શબ્દને પ્રગ કર જોઈ એ.
| SR No. | 009324 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 14 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1970 |
| Total Pages | 683 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 42 MB |