Page Text
________________
भगवती
१५८
पट्केन समर्जिताः स्तनितकुमाराः संख्यातगुना अधिका भवन्ति तदपेक्षयापि असंख्यातगुणा अधिकाः पट्कैः समर्जिताः स्तनितकुमारा भवन्ति ततोऽपि संख्यातगुणा अधिकाः पट्कैथ नो पट्केन च समर्जिताः स्वनितकुमारा भवन्ति । अयं भावः - नारकादिस्तनितकुमारान्ता आधाः स्तोकाः पट्कस्थानस्यैकत्वात्, द्वितीयाः संख्यातगुणाः नो पट्कस्थानानां बहुत्वात् । तृतीयचतुर्थ पञ्चमेषु प्रत्येकं स्थानबाहुल्यात सूत्रोकं बहुत्वं विज्ञेयमिति, अथवा वस्तुस्वभावादेवं ज्ञातव्यमिति । पृथिवीकायिकादिविषये अल्पबहुत्वं ज्ञातुमाह- 'एएसि णं भंते' इत्यादि, 'एएसि णं ते! पुढवाइयाणं छक् केहि समज्जियाणं एतेषां खलु भदन्त ! पृथिवीकायिनो बटुक से समर्जित स्तनितकुमार संख्यातगुणें अधिक हैं इनकी अपेक्षा असंख्यातगुणे अधिक अनेकपट्कों से समर्जित स्तनितकुमार हैं । इनकी अपेक्षा संख्यातगुणे अधिक अनेकपट्कों से समर्जित और एक नो षट्क से समर्जित स्तनितकुमार हैं । तात्पर्य इसका यह हैषट्क स्थान की एकता से नारक से लेकर स्ननितकुमार तक के आदि के जीव स्तोक हैं नो षट्क स्थानों की बहुना होने से नारक से लेकर स्तनितकुमार तक के द्वितीयस्थान के जीव संख्यातगुणे हैं तृतीय, चतुर्थ एवं पंचम इन स्थानों में सूत्रोक्त बहुता प्रत्येक स्थान की बहुना से है ऐसा जानना चाहिये अथवा वस्तुस्वभाव से ऐसा जानना चाहिये ।
पृथिवी कायिक आदि के विषय में अल्पबहुत्व जानने के लिये अब गोत्म स्वामी प्रभु से ऐसा पूछते हैं - 'एएसि णं भंते । पुढथीकाइयाणं छव केहिं
સ્તનિતકુમાર સખ્યાતગણા અધિક છે. તેએની અપેક્ષાએ અસ ખ્યાતગણા અધિક અનેક ષટ્કાથી સમજીત સ્તનિતકુનાર છે. તેમની અપેક્ષાએ સ ખ્યાતાણા અધિક અનેક ષટ્કાથી સમત અને એક ને ષટ્રકથી સમત સ્તનિતકુમાર છે. કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે-ષટ્ક સ્થાનની એકતાથી નારકથી લઈને સ્તનિતકુમાર સુધીના પહેલાના જીવે અલ્પ છે, ના ષટ્ક સ્થાનનું મહુપણુ હાવાથી નારકથી લઈને સ્તનિતકુમાર સુધીના ખીજા સ્થાનના જીવે સખ્યાતગણુા છે, ત્રીજા, ચેાથા અને પાંચમાં સ્થાનમાં પ્રત્યેક સ્થાનના ખડુપણાથી સૂત્રોક્ત મહુપણુ છે. તેમ સમજવું અથવા વસ્તુ સ્વભાવથી तेभ छे. ते समन्वु,
હવે ગૌતમસ્વામી પૃથ્વીકાયિક વિગેરેનુ' અલપ બહુપણુ જાણવા માટે પ્રભુને पूछे छे है- 'एएसि णं अंडे ! पुढवीकाइयाणं छक्केहि स्मज्जियाणं' हे भगवन् भने षट्वाथी सभत पृथ्वीद्वायि है। गने 'छक्केहि य नो छक्केणय समज्जियाणं' भने
| SR No. | 009324 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 14 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1970 |
| Total Pages | 683 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 42 MB |