Page Text
________________
प्रमैयचन्द्रिका टीका श०२० उ०५ सू०२ पुद्गलस्य वर्णादिमत्वनिरूपणम्
૬૨
'सच्चे उस देसे निद्धे देसे लक्खे' सर्व उष्णो देशः स्निग्धो देशो रूक्षः, 'एवं भंगा चचारि एवं मंगावत्वारः, अत्रापि चत्वारो भंगा स्वथाहि सर्व उष्णो देश' स्निग्धो देशो रूक्षः इति प्रथमः, सर्व उष्णो देशः स्निग्धो देशा रूक्षा इति द्वितीयः, सर्व उष्णो देशाः स्निग्धा देश: रूक्षः इति तृतीयः, सर्व उष्णो देशाः
वाले अपने दूसरे दो देशों में वह रूक्ष स्पर्शवाला हो सकता है ४ ये ४ भंग शीन स्पर्श की मुख्यता से एवं स्निग्ध और रूक्षस्पर्श को उसके साथ योजित करके बनाये गये हैं इन अंगों में स्निग्ध और रूक्ष पदों में एकता और अनेकता प्रकट की गई है अब उष्णपद को मुख्य करके और उसके साथ एकन अनेकत्व में स्निग्ध और रूक्ष पद को योजित करके जो चार भंग बने हैं वे प्रकट किये जाते हैं- 'सव्वे उसिणे देसे निद्धे देसे लक्खे' वह चतुःप्रदेशी स्कन्ध अपने समस्त अंशों में उष्ण हो सकता है अपने देशरूप अंश में स्निग्ध हो सकता है और देशरूप दूसरे अंश में रुक्ष हो सकता है यहां देशरूप दो अंशों में एक प्रदेशावगाह आदि रूप से अभिन्नता मानकर उन्हें एकदेशरूप से एकवचन में प्रकट किया गया है तथा जहाँ 'देसा' ऐसा जो बहुवचन में प्रयोग आता है वहां उन्हें भिन्न परिणमन वाला मानकर भिन्न प्रकट किया गया है ऐसा जानना चाहिए 'एवं भंगा चत्तारि' द्वितीय भंग
રીતે ચેથા ભગ કહ્યો છે. ૪ ા ચ૨ ભગા ઠંડા સ્પર્શની મુખ્યતા અને નિષ—ચિકણા તથા રૂક્ષ સ્પર્શને પેાતાની સાથે ચેાજીને કહ્યા છે. આ ભંગામાં સ્નિગ્ધ અને રૂક્ષ પદેોમાં એકપણુ, અને અનેકપશુ', તાવ્યુ' છે. હવે ઉષ્ણુપદને મુખ્ય મનાવીને અને તેની સાથે એક વચનમાં અને અડું. વચનમાં સ્નિગ્ધ-ચિકણા અને રૂક્ષ પદને ચેાજીને જે ચાર લગા અને છે તે
ताववामां आवे छे. 'सव्वे उसिणे देसे निद्धे देखे लुक्खे १' ते यार प्रदेशीÆધ -પેાતાના બધા જ અંશામાંઉષ્ણુ હાઈ શકે છે તથા એક દેશરૂપ અ‘શમાં સ્નિગ્ધ-ચિકણુા સ્પર્શ વાળા હોય છે અને દેશરૂપ ખીજા અંશમાં વૃક્ષ સ્પવાળા હાય છે.૧ અહિયાં દેશરૂપ એ અ’શેમાં એક પ્રદેશાવગાહે વિગેર રૂપથી અસિન્નપણુ માનીને તેને એકદેશ રૂપ એકવચનમાં ખતાવેલ છે. તથા જ્યાં ફેલા' એ પ્રમાણે વચનમાં પ્રત્યેગ ખતાન્યેા છે ત્યા તેને ભિન परिशुभनवाणी भानीने हा ३ उडेल हे ते सुभवु 'एवं भंगा चत्तारि ' भेरीने यार लगे। उद्या हे हवे मीले लग मतावे छे. 'सर्वः उष्णः देशः स्निग्धः देशा रूक्षाः ' मडियां भील पहसां महुवयनने। प्रयोग रेस छे,
| SR No. | 009323 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 13 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1969 |
| Total Pages | 984 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 63 MB |