Page Text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०१७ उ० १ सू०३ शरीरेन्द्रिययोगानां क्रियानि० ३७३ इए' तत् किं स औदयिकः औदयिकमावस्य कियन्तो भेदाः सन्तीति प्रश्ना, भगवानाह-'उदइए' इत्यादि । 'उदइए भावे दुबिहे पनत्ते' औदयिको भावो द्विविधः प्रज्ञप्तः 'तं जहा' तद्यथा 'उदइए उदयनिष्फन्ने य' औदयिक उदयनिष्यनश्च औदयिकभावस्य द्वौ भेदौ विद्यते औदयिक इति प्रथमः उदयनिष्पन्नश्चेति द्वितीयः अष्टकर्मप्रकृतीनामुदयेन संपधपान औदयिकः । उदयनिष्पन्नश्च द्विविध जीवोदयनिष्पन्नोऽजीवोदयनिष्पन्नश्च तत्र कर्मोदयात् जीवे निष्पधमाना' नार कतिर्यगादिपर्यायाः जीवोदयनिष्पन्ना इति कथ्यन्ते, तथा कर्मणामुदयात् अजीवे निष्पद्यमानाः पर्यायाः यथा औदारिकादिशरीराणि तथा औदारिकादि शरीरे विद्यमाना वर्णादयस्तेऽजीवनिष्पना इति कथ्यन्ते इमे शरीरवर्णादय
औदारिकशरीरनामकर्मणोरुदयेन पुद्गलद्रव्यरूपा जीवविषये निष्पधमानस्वेन पारिणामिक' इन तीन भावों का ग्रहण हुआ है । अब गौतम प्रभु से ऐसा पूछते हैं-'से किं तं उदइए' हे भदन्त ! औयिकभाव के कितने भेद हैं ? उत्तर में प्रभु कहते है-'उदइए भावे दुविहे पन्नत्ते' हे गौतम ! औदयिकभाव दो प्रकार का कहा गया है । 'त' जहा' जैसे-'उदइए उदयनिष्फन्ने य' औदयिक और उदयनिष्पन्न जो अष्ठ कर्मप्रकृतियों के उदय से जो भाव होता है वह भाव औदयिकभाव कहीं गया है। उदयनिष्पन्नभाव दो प्रकार का होता है। एक जीवोदय. निष्पन्न और दूसरा अजीवोदयनिष्पन्न इनमें कर्मोदय से जीव में जो नारकतिर्यगादि पर्याय हैं वे जीवोदयनिष्पन्नभाव है तथा कर्मोदय से अजीव में निष्पद्यमान जो पर्यायें हैं-जैसे औदारिकादिर शरीर, तथा औदारिकादिकशरीर में विद्यमान वर्णादिक वे अजीव
वे गौतम स्वामी से पूछे छे ? 'से किं त उदइए' है ममपन् દયિક ભાવ કેટલા પ્રકારના છે? તેના ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે કેइए भावे दुविहे पण्णत्ते' ३ गौतम मोहयि सामे प्रारना हा छत जहा' म 'उदइए उद्यनिष्फन्ने य' मोहयि: भने त्यनिपान, रसाय આઠ કર્મપ્રકૃતિઓના ઉદયથી થાય છે તે ભાવ ઔદયિક ભાવ કહેવાય છે. અને ઉદય નિષ્પન્ન ભાવ, જીદય નિખન અને અજીવદય નિષ્પન્ન એ રીતે બે પ્રકાર છે. તેમાં કર્મના ઉદયથી જીવમાં જે નારક, તિય વગેરે પર્યાય છે, તે દયનિષ્પન્ન ભાવ છે. તથા કર્મોદયથી અજીમાં થવાવાળી જે પર્યાય છે–જેમ કે ઔદ્રારિક શરીર વિગેરે તેમજ ઔદારિક શરીર વગેરેમાં રહેલાવદિક તે અવનિષ્પન ભાવ છે. આ શરીર વર્ણાદિક ઔદારિક શરીર
| SR No. | 009322 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 12 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1968 |
| Total Pages | 714 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 45 MB |