Bhagwati Sutra Part 07

SR No.: 009317
Original Sutra Author: N/A
Author: Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year: 1964
Total Pages: 784
Language: Hindi, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & agam_bhagwati
File Size: 46 MB

Page 162

१४४
मगधतीने
वा प्रत्युत्पन्नं वर्तमानं गन्यमानं क्षेत्रम् अवभामयतः ? किं वा अनागतं गंस्यमान क्षेत्रम् अप्रभासयनः ? ईपदुद्द्योतयतः १ भगवानाह- गोयगा ! नो तीयं खेत्त. ओभासंति, पप्पन्न खेत्त भोगासंति, णो अगागयं खेत्तं ओमासंति' हे गौतम ! अबभासमानौ सयौं नो अतीतम् अतिक्रान्त क्षेत्रम् अवमासयतः, अतीतक्षेत्रस्या तिक्रान्तत्वेन वर्तमानावभासनाविषयत्वात् , अपि तु प्रत्युत्पन्नं वर्तमानम् अवमास्यमानं क्षेत्रम् परभासयतः, नो खलु अनागतम् अवभासयिष्यमाणं क्षेत्रम् अवभासयतः, अनागतस्य वर्तमानावभामनव्यापाराविपयत्वात् । गौतमः पृच्छति'तं भंते ! किं पुट्ठ ओभासंति, अपुट्ट ओभासंति ? हे भदन्त ! तत् क्षेत्रं कि करते हैं ? या अनागतक्षेत्र को प्रकाशित करते हैं ? अवभासन शब्द का अर्थ यहां ईषत्प्रकाशित करना है। इसके उत्तर में प्रमु कहते हैं(गोयमा) हे गौतम ! (नो तीयं खेत्तं ओभासंति, पडुपानं खेत्तं ओभा. संति, णो अणागयं खेत्तं ओभासंति ) जम्बूद्वीप में दोनों सूर्य अतीतक्षेत्र को प्रकाशित नहीं करते हैं और न अनागनक्षेत्र को प्रकाशित करते हैं-किन्तु वे दोनों वर्तमान क्षेत्र को ही प्रकाशित करते हैं। अतीतक्षेत्रको अवभासमान दोनों सूर्य इसलिये अवभासित नहीं करते हैं कि वह अनीतक्षेत्र अतिकान्त हो जाने के कारण वर्तमान संबंधी अवभासन का विषयभूम नहीं बनता है । इसी तरह अनागत क्षेत्र को भी वे दोनों सूर्य अवभासित नहीं करते हैं क्योंकि वह अनागत होने के कारण वर्तमान संबंधी अवमानरके व्यापार का अविषय है।
અનાગત ક્ષેત્રને પ્રકાશિત કરે છે ? (અવભાસન શબ્દનો અર્થ અહીં “ઈત્મ४शित ४२' थाय छे)
महावीर प्रभुना उत्त२-(नो तोय खेत्तं ओभापति, पडुप्पम खेच ओभासति, नो अणागय' खेत ओभासंति ) 3 गौतम! दीपना भन्ने અને સૂર્ય અતીત ક્ષેત્રને પ્રકાશિત કરતા નથી, અનાગત ક્ષેત્રને પણ પ્રકાશિત કરતા નથી, પરંતુ તેઓ બને વર્તમાન ક્ષેત્રને જ પ્રકાશિત કરે છે. તે બંને સૂર્ય અતીત ક્ષેત્રને પ્રકાશિત કરતા નથી, તેનું કારણ એ છે કે અતીત ક્ષેત્ર તે અતિક્રાન્ત થઈ જવાને કારણે વર્તમાન સંબંધી અવભાસનના વિષયભૂત બની શકતું નથી. એ જ પ્રમાણે અનાગત ક્ષેત્રને પણ અરભાસિત (પ્રકાશિત) નહીં કરવાનું કારણ એ છે કે તે અનાગત હોવાથી વર્તમાન સંબંધી અવભાસનના વ્યાપારને વિષય બની શકતું નથી.