Page Text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श.८ उ.१ स्मृ.१० सूक्ष्मपृथ्वीकायस्वरूपनिरूपणम् १२३ परिणता अपि भवन्ति, ‘एवं जहाणुपुबीए जस्स जइ सरीराणि इंदियाणि य तस्स तइ भाणियव्याणि जाव' एवं यथानुपूर्व्या यशानुक्रमेण यस्य जीवस्य यानि शरीराणि इन्द्रियाणि च तस्य तानि भणितव्यानि यावत्-ये पुद्गलाः पर्याप्तकापर्याप्तकवादपृथिवीकायिकैकेन्द्रियौदारिकतैजसकार्मणशरीर-स्पर्शेन्द्रियप्रयोगपरिणताः पज्ञप्तास्ते वर्णादितः कालादिवर्णादिपरिणता अपि । एव पर्याप्तका पर्याप्तकसूक्ष्मवादाप्कायिक -तेजस्कायिक-वायुकायिक-वनस्पतिकायिकैकेन्द्रियोदारिकतैजसकामणशरीर-स्पर्शेन्द्रियप्रयोगपरिणताः पुद्गलाः वर्णादित कालादिकार्मण इन तीन शरीरोंके प्रयोगेसे, तथा स्पर्शान इन्द्रियके प्रयोगसे परिणत हुए कहे गये हैं, वे भी ऐसे ही होते कहे गये हैं । अर्थात् वर्णादिकी अपेक्षासे वे कालादिवर्णादिरूपमें भी परिणत होते हैं एवं जहाणुपुब्बीए जस्स जइ सरीराणि इंदीयाणि य तस्स तइ भाणियन्वाणि जाव' इसी तरहसे जिस जीवके जितने शरीर और जितनी इन्द्रियां कहीं गई है उस जीवके उतने शरीर और इन्द्रियों के विषय में अनुक्रम से जानलेना चाहिये । यावत्-जो पुद्गल पर्याप्तक अपर्याप्तक दादर पृथिवीकायिक एकेन्द्रियके औदारिक, तैजस, कार्मण इन शरीरोंके एवं स्पर्शन इन्द्रियके प्रयोगसे परिणत हुए कहे गये हैं वे वर्णादिक रूपमें भी परिणत होते कहे गये हैं। इसी तरहसे पप्तिक अपर्याप्तक सक्ष्मवादर अपूकायिक, तेजस्कायिक, वायुकायिक, वनस्पतिकाधिक एकेन्द्रियके औदारिक, तैजस, कार्मण इन तीन शरीरोंके प्रयोगसे और પ્રગથી પરિણત થયેલા કહ્યા છે, તે પુદગલે પણ એવા જ હોય છે એટલે કે વર્ણાદિની અપેક્ષાએ તેઓ કાળા આદિ વર્ણરૂપે પરિણમે છે, ઈત્યાદિ પૂર્વોક્ત સમસ્ત કાયન અહીં ५६ म७५ ४२j 'एवं जहाणुपुबीए जस्स जइ सरीराणि इंदियाणि य तस्स तइ भाणियवाणि जाव' के प्रमाण २ छपने 2८॥ ॥२ मन सी धन्द्रिय કહેવામાં આવી છે, તે જીવના એટલા શરીર અને એટલી ઇન્દ્રિયના વિષયમાં અનુક્રમે કથન કરવું જોઈએ જેમકે- જે પુદગલે પર્યાપ્તક અને અપર્યાપ્તક બાર પૃથ્વીકાયિક એકેન્દ્રિયના ઔદારિક તિજસ અને કાશ્મણ શરીરના અને સ્પર્શેન્દ્રિયના પ્રયોગથી પરિણત થયેલા કહ્યા છે, તે પુદગલે વર્ણાદિની અપેક્ષાએ કાળા આદિ વર્ણાદિકરૂપે પણ પરિણમે છે. એ જ પ્રમાણે પ્રપ્તક-અપર્યાપ્તક સક્ષમ અને બાદર અપ્રકાયિક, તેજસ્કાયિક, વાયુકાયિક અને વનસ્પતિકાયિક એકેન્દ્રિયના રિક, તેજસ અને કાર્પણ શરીરના પ્રયોગથી અને સ્પર્શનિદ્રયના પ્રયોગથી પરિણત થયેલા કહ્યા છે, તે પુદગલે
| SR No. | 009316 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 06 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 811 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 47 MB |