SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 991
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ भगवती सूत्रे ૨૧૮ समदेशः ' इति वाच्यम् । बहुत्वदण्डका भिलापरत्वेवं बोध्यः - ' आहारयाणं भंते! जीवा कलासेणं अपएसा ? गोयमा ! सपएसा वि, अपएसा वि ' त्ति 'आहारकाः खलु भदन्त ! जीवाः कालादेशेन किं सप्रदेशाः ? अप्रदेशाः ? गौतम ! समदेशा अपि अपदेशा अपि ' इति, तत्र बहूनामाहारकत्वेनावस्थितत्वात् सपदेशत्वम्, बहूनां च विग्रहगतेरनन्तरं प्रथमसमये आहारकत्वसंभवेन आहारका - णाम् अपदेशत्वं च बोध्यम् । एवं पृथिव्यादयोऽपि वक्तव्याः, नैरयिकादयस्तु भावों में जानना चाहिये और अनादिभावों में तो “नियमा सपए से प्ति " नियम से आहारक अवस्थावाला पूर्वोत्पन्न जीव सप्रदेश ही है ऐसा जानना चाहिये । बहुत्व बहुवचन विषयक दण्डाभिलाप ऐसा है (आहारयाणं भंते ! जीवा कालाएसेणं किं सपएसा, अपएसा ? गोयमा ! सपएसा वि अपएसा वित्ति ) गौतम ने प्रभु से ऐसा पूछा है कि भदन्त अनेक आहारक जीव काल की अपेक्षा से क्या सप्रदेश हैं कि अप्रदेश हैं? इसका उत्तर देते हुए प्रभु उनसे कहते हैं कि हे गौतम! अनेक आहारक जीव सप्रदेश भी हैं और अप्रदेश भी हैं । अर्थात् पूर्वोत्पन्न जितने भी आहारक जीव हैं वे सब तो सप्रदेश हैं और विग्रहगति से निकल कर जब अनेक जीव आहारक अवस्थावाले बनते हैं तब वे प्रथम समय में अप्रदेश हैं। क्यों कि प्रथम समय में वे अनाहारक नहीं रहते हैं - आहारक ही होते हैं। इसी तरह से पृथिव्यादिकों को भी जानना चाहिये, अर्थात् जो आहारक जीव पृथिव्यादिकरूप एके ने लागु पडे छेोभ सभवु, मनाहि लावाभां तो ( नियमा सपए से त्ति ) આહારક અવસ્થાવાળા પૂર્વોત્પન્ન જીવ નિયમથી જ સપ્રદેશ છે એમ સમજવુ', महुत्व ( महुवयन ) विषय अलिसाथ नीचे प्रमाणे छे - ( अहारयाणं भंते! जीवा कालापसेणं किं सबएसा, अपएसा १ गोयमा ! सपएसा वि अपएसा वित्ति ) गौतम स्वामी महावीर अलुने सेवा प्रश्न पूछे छे हे ભદન્ત। આહારક જીવા કાળની અપેક્ષાએ સપ્રદેશ છે કે અપ્રદેશ છે ? તેના જવાબ આપતા મહાવીર પ્રભુ કહે છે-“ હે ગૌતમ ! અનેક આહારક જીવે સપ્રદેશ પણ હોય છે અને અપ્રદેશ પણ હૈાય છે. છ કહેવાનુ તાત્પર્ય એ છે કે પૂર્વાપન્ન જેટલાં આહારક જીવેા છે તેએ તે સપ્રદેશ છે, પણ વિગ્રહગતિમાંથી નીકળીને જ્યારે અનેક જીવે આહારક અવસ્થાવાળા ખને છે, ત્યારે તેએ પ્રથમ સમયે અપ્રદેશ હોય છે, કારણ કે પ્રથમ સમયે તે અનાહારક રહેતા નથી-આહારક જ હાય છે. એજ પ્રમાણે પૃથ્વીકાય
SR No.009314
Book TitleBhagwati Sutra Part 04
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year
Total Pages1151
LanguageHindi, Sanskrit
ClassificationBook_Devnagari & agam_bhagwati
File Size74 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy