Page Text
________________
भगवतीस्त्र तदायुष्यसम्बन्धिपापकर्म समाचरितं च ? भगवानाह- गोयमा ! पुरिमे भवे कडे, पुरिमे भवे साइण्णे' हे गौतम.! पूर्वे भवे कृतम्, पूर्वे भवे समाचीर्णम् , नारकायुष्याऽव्यवहितमनुष्यतियंगभवरूपे पूर्वभवे बद्धम् , समाचीणम् - उपाजितं च ' एवं जाव-वेमाणियाणं दंडओ' एवम् उक्तरीत्या यावत् - वैमानिकानां वैमानिकदेवपर्यन्तानामपि दण्डकः त्रयोविंशतिदण्डकरूप आलापको विज्ञेयः, प्रकार की आयु का बंध कराने वाले पापकर्म का आचरण भी इसने । कहां पर किस पर्याय में किया ? इसके समाधान निमित्त प्रभु गौतमसे कहते हैं कि- 'गोयमा' हे गौतम ! 'पुरिमे भवे कडे, पुरिमे भवे समाइण्णे' नरक आयुके योग्य पापकर्मों का बंध और उन पापकर्मोंके कारणभूत आचरणविशेषों का समाचरण यहजीव पूर्वभव में किया है। यहांपर नरकायु से अव्यवहित जो भव वही पूर्वभव से गृहीत हुआ है । ऐसाभव मनुष्य या तिर्यञ्चों का होता है। क्योंकि यहीं से जीव नरकयोग्य आयुकर्म का बंध और उस आयु से बंधयोग्य पाप. कर्मों का आवरण करता है । देवभव से ऐसा नहीं होता है । कारण कि वहांसे मरकर जीवसीधा नरक में नहीं जाता है । यहां से मरकर जीव मनुष्य होता है-तिर्यञ्च भी हो जाता है । इसलिये नरक आयुष्य के बंध का अव्यवहित पूर्वभव मनुष्य का एवं तिथंच का होता है। ऐसा जानना चाहिये । ' एवं जाव वेमाणियदेवाणं दंडओ' इसी तरह से वैमानिक देवों तक के तेवीस दण्डकरूप आलापक जानना चाहिये। પ્રકારના આયુને બંધ કરાવનારૂં પાપકર્મનું આચરણ પણ તેણે ક્યાં. (કઈ પર્યાयम) यु
उत्तर-(गोयमा!) गौतम ! (पुरिमे भवे कडे, पुरिमेभवे समाइण्णे) નરકાયુને ગ્ય પાપકર્મને બંધ, અને તે પાપકર્મના કારણભૂત આચરણ વિશેનું સમાચરણ તે જીવે પૂર્વભવમાં જ કર્યું હોય છે. અહીં નરકાયુ સિવાયને ભવ જ “પૂર્વભવ” પદથી ગૃહીત થયેલ છે. એ પૂર્વભવ. મનુષ્ય ને અથવા તિર્યંચને હોય છે. કારણ કે મનુષ્ય અને તિર્યંચનિમાં જ જન્મ પામીને જીવ નરકને યોગ્ય આયુકમને બંધ કરે છે, અને તે આયુના બંધને ગ્ય પાપાચરણ કરતે હોય છે દેવભવમાં જન્મેલો જીવ નરકાયુનો બંધ કરતું નથી, તે કારણે ત્યાંથી મરીને જીવ સીધે નરકમાં જ નથી. પણ મનુષ્ય ગતિમાં અથવા તે તિર્યંચ ગતિમાં જ જાય છે તે કારણે નરકાયુ સિવાયને પૂર્વભવ મનુષ્યને અથવા તો તિર્યંચને હોય છે તેમ સમજવું. . (एवं जाव वेमाणियदेवाणं दंडओ ) मे प्रमाणे पैमानी है। पर्यन्तना
| SR No. | 009314 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 1151 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 74 MB |