SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 138
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ C स्थाना " यस्तु न तथा तस्य तत्तावद दीयत एव माया निष्पन्नं चान्यद्वारोग्यते इत्यारीपणेति । आचारप्रकल्पस्य केपुचिदुदेशकेषु लघुमासप्रायवित्तं प्रयते, केचित् गुरुमासमायश्चित्तम्, केपुचिद् लघुचतुर्मासमायविनं केपुचिद गुरु चतुर्मासप्रायश्चित्तम् केषुचित् आरोपगा । इति पञ्चविधायवित्तमल्पकला दमाचार प्रकल्पः पञ्चविधो बोध्य इति । अत्र आरोपणा आचारसकल्पस्य पञ्चमभेदत्वेनोक्ताः तस्या एव सम्मति पञ्चविधत्वमाह-' आरोवणा पंचविद्या' इत्यादोपका सेवन करता है, वह उसकी आलोचना उसीके अनुसार करता है, तो उसे उस प्रतिसेवना के अनुसारही मास लघु मासक आदि प्रायश्चित्त दिये जाते हैं, और जो प्रतिसेवित दोपके अनुसार आलोचना नहीं करता है, उसे प्रायश्चित्त तो दियाही जाता है, परन्तु उस प्रायवित्त में मायासे निष्पन्न हुए अन्य प्रायश्चित्ती आगेपणा की जानो है, इस प्रकार से यह आरोपणा होती है, आचार प्रकम्प के किन्हीं २ उद्देशकों में लघुमास गायश्चित्त प्ररूपित्त हुआ है, किन्हीं २ उमेशकों गुरुमास प्रायचित्त प्ररूपित हुआ है, और किन्हीं २ उदेशको आरो पण प्ररूपित हुई है, इस तरह से पांच प्रकारके प्रायवित्तका प्ररूपक होने से यह आचार प्रकल्प पांच प्रकारका कहा गया है, ऐसा जानना चाहिये यहाँ आरोपणा आचार प्रकल्पके पञ्चम ने रूपसे कही है, सो अब उसकेही सूत्रकार पांच भेद प्रकट करनेके लिये कहते हैंછે. જે જીવ જેવા દોષનું સેવન કરે છે, તે દેોપની તેના દ્વારા તેને અનુરૂપ અલાચના કરાય છે-તેને પ્રતિસેત્રનાને અનુરૂપ જ માસક્ષુ, માસગુરુ આદિ પ્રાયશ્ચિત્ત દેવામાં આવે છે, જે માણુમ્ર પ્રતિસેવિત દેશને અનુરૂપ આલેાચના કરતા નથી, તેને પ્રાયશ્ચિત્ત તે દેવામાં આવે જ છે, પરન્તુ તે પ્રાયશ્ચિત્તમાં માયાથી નિષ્પન્ન થયેલા અન્ય પ્રાયશ્ચિત્તની આરાપણા કરાય છે. આ પ્રકારનું તે આરાપણાનૂ સ્વરૂપ હોય છે. આચાર પ્રકલ્પના કાઈ કાઈ ઉદ્દેશકેમાં લધુમાસ પ્રાયશ્ચિત્તની પ્રરૂપા કરવામાં આવી છે, કઈ કઈ ઉદ્દેશકેામાં ગુરુમાસ પ્રાયશ્ચિત્તની, કેાઈ કોઈ ઉદ્દેશકોમાં લઘુ ચાતુર્માસ પ્રાયશ્ચિત્તની, કઇ કેઈ ઉદ્દેશકેામાં ગુરુ ચાતુર્માસ પ્રાયશ્ચિત્તની અને કાઇ કાઇ ઉદ્દેશકેમાં આરેપણાની પ્રરૂપણા કરવામાં આવી છે. આ રીતે પાંચ પ્રકારના પ્રાયશ્ચિત્તોનુ પ્રરૂપક હાવાને કારણે આ આચાર પ્રકલ્પને પાંચ પ્રકારના કહેવામાં આવેલ છે, એમ સમજવું. અહીં આરે પશુને આચાર પ્રકલ્પના પાંચમાં બે રૂપ પ્રકટ કરવામાં આવી છે. હવે સૂત્રકાર તે આરાપણાના પાંચ ભેદા પ્રકર मेरे छे.
SR No.009310
Book TitleSthanang Sutram Part 04
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1965
Total Pages773
LanguageHindi, Sanskrit
ClassificationBook_Devnagari & agam_sthanang
File Size43 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy