SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 303
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ सुघाटीका स्था०३३.४सू ७७श्रामण्यप्रतिपन्नस्यविशिष्टनिर्जराकारणनिरूपणम् २८७ इत्यर्थः, तथा भक्तपानप्रत्याख्यातः-भक्तं च पानं चेति भक्तपाने, ते प्रत्याख्यायेते येन स तथा-क्तान्तस्य परनिपात. ) अनशनकारीत्यर्थः पादपोपगतः-पादपोपगमनसंरतारकं प्राप्तः कालं-मृत्युम् अनवकाङ्क्षन्-अनशनकप्टेन-मरणमनिच्छन् कदाहं विहरिष्यामीति । एवं-अनेन प्रकारेण 'समणसा' इति स्वमनसा रावाला होकर महापर्यवसानवाला होता है, । अर्थात् संसार का अंत करनेवाला होता है । वे तीन स्थान इस प्रकार से हैंकब मैं थोडे, बहुत परिग्रह का परित्याग करूंगा १ कप में भुण्डित होकर अगारावस्था से अनगाराऽवस्था प्राप्त करूंगा २ तथा-कब मैं अपश्चिम मारणान्तिक संलेखना के सेवन से लेवित हुवा भक्तपान के प्रत्याख्यान से काल-मृत्यु की आकांक्षा नहीं करता हुवा पादपोपगमन को धारण करूंगा ३ इस प्रकार से अपने मन, अपने वचन, और अपने काय से प्रकट करता हुवा श्रमणोपासक महानिर्जरावाला होकर महापर्यवसानवाला होता है यहां जो-"अपश्चिम मारणान्तिक संलेखना जोषणाजोषितषः-" ऐसा पद कहा है, उसका तात्पर्य इस प्रकार से है -जिसका पश्चिम नहीं वह अपश्चिम है, अर्थात्-जो सर्वान्तिम है वह अपश्चिम है, क्यों कि संलेखना मरण के अन्त में ही धारण की जाती है, अथवा यह अमङ्गल परिहार के लिये की जाती है इसलिये यह पश्चिम होकर भी अपश्चिम है प्रतिक्षण जायमान अवीचि भरण के अग्रहण से यहां सरण शब्द से सर्वायुष्क क्षयरूर सरण ही गृहीत हुवा है यह मरण ही मरणान्त है इस मरणान्त में जो होती है वह હવે શમણે પાસકની અપેક્ષાએ ત્રણ સ્થાનની પ્રરૂપણ કરવામાં આવે છે. (૧) કયારે હું ચેડા કે વધારે પરિગ્રહને ત્યાગ કરનારે બનીશ? (૨) કયારે હુ મુ ડિત થઇને ગૃહસ્થાવસથાના પરિત્યાગપૂર્વક અણગારાવસ્થા અંગીકાર કરીશ? (૩) તથા કયારે હું અપશ્ચિમ ભારણાન્તિક લેખનાની આરાધના કરવા તત્પર થઈને, આહારપાણના પ્રત્યાખ્યાનપૂર્વક, મૃત્યુની આકાંક્ષા નહીં રાખતા થકે, પાદપપગમન સંથારો ધારણ કરીશ ? ” આ પ્રકારની ભાવના પિતાના મન, વચન અને કાયાથી પ્રકટ કરતે થકે શ્રમણોપાસક મહાનિ. पाणी थधने मह पर्यवसानवाणी थाय छे. महा २ " अपश्चिममारणान्तिक. संलेखना जोषणाजोषितः ॥ २॥ सूत्रपा४ माया छ, तनी मावा नीय પ્રમાણે છે–જેના કરતાં અન્ય કોઈ અન્તિમ હોય નહીં તેને અપશ્ચિમ કહે છે. એટલે કે સર્વાન્તિમને અપશ્ચિમ કહે છે, કારણ કે સ લેખના મરણના અંતે જ (અન્તકાળે જ) ધારણ કરવામાં આવે છે, અથવા તે અમ ગલ પરિહાર નિમિત્તે જ કરવામાં આવે છે, તેથી તે પશ્ચિમરૂપ હોવા છતાં પણ અપશ્ચિમ જ છે. પ્રતિક્ષણ ભાયમાન આવીચી મરણના અગ્રહણથી અહીં મરણ શબ્દ દ્વારા સર્જાયુષ્ક ક્ષયરૂપ મરણ જ ગૃહીત થયેલ છે, આ મરણને જ મરણાન્ત કહે છે. આ મરણોત્તમા જે આરાધિત થાય છે તેને મારણાન્તિકી કહે છે. જેના દ્વારા
SR No.009308
Book TitleSthanang Sutram Part 02
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1964
Total Pages822
LanguageHindi, Sanskrit
ClassificationBook_Devnagari & agam_sthanang
File Size47 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy