SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 375
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ सुधा टीका स्था० २३०२सू०२४ अधोलोकशानादिविषय आत्मनोवैविध्यम् ३५५ दयतीति ५ । शब्दश्रवणादप्रो जीवपरिणाया उक्ताः, संप्रति तत्मस्तावात्तत्परिणामान्तराण्याह- दोहि ठाणेहिं ' इत्यादि-द्वाभ्यां स्थानाभ्याम् आत्मा-जीवः अवभासते द्योतते, देशेन सर्वेण चेति । तत्र देशेन खद्योतवत् , सर्वेण प्रदीपरत् । यद्वा -अवमासते-जानाति देशतोऽवध्यादिना, सर्वतः केवलज्ञानेन १ । एवं-प्रभासते प्रकर्षण बोतते २ । विकरोति-देगतो हस्तादिवैक्रियकरणेन, सर्वतः सर्वदेहस्य है-तब वह अपने एकदेश से ही इस का आस्वाद लेती है-सर्वदेश से नहीं शब्दश्रवण आदि जीव के परिणाम हैं-होइनके विषय में तो कह दिया गया है-अब इसी सम्बन्ध को लेकर सूत्रकार उनके परिणामान्तरों का कथन करते हैं-"दोहिं ठाणेहिं" इत्यादि-दो स्थानों द्वारा आत्मा एक देश से और सर्वदेश से चमकता है प्रकाशित होता है वह खद्योत की तरह एक देश से और दीपक की तरह सर्वदेश से प्रकाशित होता है अथवा-" अवभासते" क्रियापद का अर्थ "जानता है" ऐसा भी होता है-सो इस पक्ष में वह अवधि आदि ज्ञान द्वारा जो जानता है उसका वह जानना देश से जानना है तथा केवलज्ञान द्वारा जो जानता है वह जानना उसका सर्वदेश से जानना है इसी तरह से आत्मा दो तरह से प्रकर्परूप से घोतित होता है २ इसी तरह आत्मा देश और सवरूप से विक्रिया करता है हस्तादिकों की विक्रिया करना यह देश से विक्रिया करना है और समस्तदेह की चिकिया ત્યારે તે જીભના એક ભાગથી (પક્ષઘાત રહિત ભાગથી) જ રસાસ્વાદ લે છે. ત્યારે જીમ પિતાના સર્વ ભાગેથી રસાસ્વાદ કરી શકતી નથી શબ્દશ્રવણ આદિ જીવનાં પરિણામે છે, તેમના વિશે તે કહી દેવામાં આવ્યું છે. હવે સૂત્રકાર આ સંબંધને જ અનુલક્ષીને તેમના પરિણામન્તરને मट ४रे छ-" दोहिं ठाणेहिं " त्याहि मे स्थान। २'मात्मा से शिथी (मशत:) अथवा सशथी ( स तः ) यम छ-प्रशित थाय छे. ते પતંગિયાની જેમ એક દેશથી અથવા દીપકની જેમ સર્વ દેશથી પ્રકાશિત થાય छ. अथवा-" अवभासते" यापहनी " " मे ५ सय थाय છે. આ પ્રકારને અર્થ ગ્રહણ કરવામાં આવે તે અહીં નીચે પ્રમાણે અર્થ સમજ-આત્મા અવવિજ્ઞાન આદિ દ્વારા જે જાણે છે તે દેશતઃ જાણે છે, પરંતુ કેવળજ્ઞાન દ્વારા જે જાણે છે તે સર્વ દેશથી (સ પૂર્ણ રૂપે) જાણે છે. એજ પ્રમાણે આત્મા બે રીતે પ્રકર્ષરૂપે ઘોતિત ( પ્રકાશિત) થાય છે એજ પ્રમાણે આત્મા દેશરૂપે અને સર્વરૂપે વિક્રિયા કરે છે. હસ્ત આદિની વિક્રિયા
SR No.009307
Book TitleSthanang Sutram Part 01
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1964
Total Pages706
LanguageHindi, Sanskrit
ClassificationBook_Devnagari & agam_sthanang
File Size41 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy