________________
હું છું
आचाराने
।। समयावलिकादिसुक्ष्मकालस्तु सूर्यादिव्योतिष्काणां ॥ गत्या नात्रगम्यः, अतिसूक्ष्मत्वात् । तस्मात् कालव्यवहारोऽर्धतृतीयद्वीप एव । अर्द्धतृतीयद्वीपावरजीवानामायुष्कादिगणना तु मनुष्यक्षेत्रमसिद्धप्रमाणेनैव भवतीति ज्ञेयम् ।
एकोऽपि कालोऽतीतानागतपर्यायभेदैरनन्तः, अत एव भगवता - "अणताणि यदव्याणि कालो पुग्गल जंतवा" इत्युपदिष्टम् । वर्तमानसमयस्य तु पर्यायत्वेऽपि नानन्त्यम्, एकरूपत्वात् ।
i
परीक
निश्चयनयेन तु " लोकव्यापी कालः' इत्यवसीयते, अत एव भगवता - “धम्मो अधम्मो आगासं कालो पुग्गल जंतवो । एस लोगोति पन्नत्तों जिणेहिं वरदंसिहिं ” । इत्यभिहितम् । धर्मोऽधर्म आकाशः कालः पुद्गला जन्तवः । एष लोक इति प्रज्ञप्तः, जिनर्वरदर्शिभिः । इति च्छाया ।
1
1.
काल यद्यपि एक ही है, तो भी वह भूत-भविष्यपर्याय भेद से, अनन्त है, इसीलिये भगवानने कहा है--' अणताणि य द्रव्वाणि कालो पुग्गल जंतवो ' इति |काल, पुद्गल और जीव, ये सभी अनन्त हैं। वर्तमान समय पर्यायसहित होते हुए भी अनन्त नहीं है, क्योंकि वह एक ही है ।
! " f 1
J.
157)
I
1
10
Pruri
1 "
+
निश्वयनय से तो काल लोकव्यापी माना जाता है, अतएवं भगवानने कहा है
। ' ॥ः ni ind
“धम्मो अधम्मो आगासं,, कालो पुग्गल नंतवो एस लोगोत्ति पत्तो जिणेहि वरदसिंहि
J, J
ht " ॥ १ ॥ |}} पण : 1.
· }
*" ..1 71
અનન્ત
જો કે કાલ એક જ છે તે પણ ભૂત ભવિષ્યના ભેદથી છે, : તેથી लगवाने छुछे-'अणताणि य दव्वाणि, कालो, पुग्गल जंतवो' इति, अस युद्दगल અને જીવ એ દ્રવ્યેા અનન્ત છે. વર્તમાન સમય પર્યાયસહિત હાવા અનન્ત નથી કેમકે તે એક જ છે.'
5
"
..
3
(1.
નિશ્ચયનયથી તે! કાલ લેાકવ્યાપી માનવામાં આવે'છે આથી ભગાને કહ્યું છે કે" धम्मो अधम्मो आगास कालो पुग्गल जंतवो ॥ । Ary
IPEP }'
एस - लोगोति पन्नत्तो जिणेहिं वरदंसिहिं ?" 01 J Petri J"
. छतां प
"
f.
ini liv
વદશી-લેાકાલેાકને જેવાવાળાં જન ભંગવાને ધર્માસ્તિકાય, અધર્માસ્તિકાય, मांठाशास्तिार्य, ठाल, 'चुट्टङ्गसांस्तियं अने' उवस्तिभयं खेन साङ छे' भछु'छ.
