________________
પ્રારંભિક વિધાભ્યાસ માટે જરૂરી સાહિત્યનું સર્જન
ર. શિવલાલ નેમચંદ શાહ
પાટણ નિવાસી પંડિતવર્ય શ્રી શિવલાલ નેમચંદ શાહ ‘યશોવિજયજી જૈન સંસ્કૃત પાઠશાળા'માંથી ભણીને તૈયાર થયા હતા. તેમણે આજીવન સાધુ-સાધ્વીજી ભગવંતો, મુમુક્ષુઓ, અને જિજ્ઞાસુ શ્રાવકોને જૈન તત્વજ્ઞાનનો અભ્યાસ કરાવવા દ્વારા શાસનની અભૂતપૂર્વ સેવા કરી હતી. તેમણે સંસ્કૃત ભાષાનો અભ્યાસ કરવા માટે હેમ સંસ્કૃત પ્રવેશિકા' (સંસ્કૃત બુક)નું ત્રણ ભાગમાં સર્જન કર્યુ હતું. તેના અભ્યાસથી સંસ્કૃત વ્યાકરણનો અભ્યાસ કરવામાં ખૂબ સરળતા પડે છે. અને તેમણે હેમ સંસ્કૃત પ્રવેશિકા’ની રચના કરી ત્યાર બાદ પ્રાયઃ એવો ક્રમ બની ગયો છે કે તેમની બે બુકનો અભ્યાસ કરાવ્યા પછી જ વ્યાકરણનો અભ્યાસ કરાવવામાં આવે છે. તેમણે હેમ સંસ્કૃત પ્રવેશિકા’ની ગાઈડ તથા ‘હેમ સંસ્કૃત પ્રવેશિકા-નિયમાવલી’, ‘સિદ્ધ હેમ સારાંશ’ વગેરે પુસ્તકોની રચના પણ કરી હતી. આ રીતે તેમણે સંસ્કૃત ભાષાના અભ્યાસ ક્ષેત્રે પોતાનું અપૂર્વ યોગદાન આપ્યું છે.
