Page Text
________________
(૧૦૭) ગાદી આપવા માટે ભલામણ કરી. તે ઉપરથી સુસીમ પાછો આવે ત્યાં સુધી અશોકને ગાદી આપવાનું નક્કી કરી પ્રધાનોની સલાહ માન્ય રાખી. બીજી દંતકથામાં એમ પણ કહેવું છે કે, પોતાના મરણ સમયે બિંદુસાર રાજાએ સુસી મને તેડાવવાની આજ્ઞા કરી; પણ પ્રધાનોએ ઉલટી અ ને તેને ડાબે ; અને તેથી તે અશાક પણ સાં તુરત આવી પહોંચ્યો. સુસી મને બદલે અશકને આવેલો જોઈ રાજા એટલે તો પ્રધાન પર ગુસ્સે થયું કે, તેથી તેનું આરોગ્ય બગડયું, એટલું જ નહીં, પણ ક્રોધાવેશથી તેની એક નાડીને ભ્રશ થતાં તેમાંથી લોહી વહી જવાથી અને તે મૃત્યુ પામે.
ઈસવીસન પૂર્વે ૨૬૩ માં મગધેશ્વર બિંદુસાર મૃત્યુ પામ્યો; અને તેના ભરણબાદ પ્રધાનોએ રાજ્યગાદી અશોને આપી, તેમ છતાં પણ ચાર વર્ષો સુધિ તેને રાજ્યાભિષેક થેયે નહીં. અનેક રાજાના રાજ્યાભિષેકને સમય માટે અર્વાચીન ઇતિહાસકને જુદે જુદે મત છે; અને તેને માટે તેઓ જુદી જુદી સાલ આપે છે. પ્રોફેસર મેક્ષ મુલર ૨૬૬, બબુચક્રવર્તી ર૭૫, મીસ્તર સેના/ ર૬૮ અથવા ૨૭૦, પાલી ભાષાના ઐતિહાસિક કથામિશ્ર . પ્રમાણે ર૭ર અને મીસ્તર ડેવિડસ સાહેબના મત પ્રમાણે મગધની રાજધાની પાટલીપુત્રમાં મહાન અશોકરાને ઈસ્વીસન પૂર્વે ર૬૭ માં રાજ્યાભિષેક થયા હતા. બે હજાર વર્ષો ઉપરના વૃત્તાંત માટેનો આ તફાવત કંઈ મોટો કહેવાય નહીં. પોતાના કુરૂપપણુથી પિતાને, અને ઉગ્ર સ્વભાવથી પરિજનને અપ્રિય થયા છતાં જયોતિષીઓના વચન પ્રમાણે સુભદ્રાંગીને પુત્ર અશેકરાય આ પ્રમાણે મગધની ગાદીએ આવ્યો.
બિંદુસારનું અવસાન થતાંજ રાધ ગુપ્ત નામને પ્રધાને અશકને રાજા બનાવ્યા, અને સુસીમને હક રાજ્યપથી ઉડાવી દીધા. તક્ષશિલાનું બંડ શમાવવા ગએલ બિંદુસાર માનીત અને છ પુત્ર સુસીમ પિતાનું મૃત્યુ સાંમળી એકદમ પાટલીપુત્ર તરફ પાછા વળે. ગંગા યમુનાના સંગમ ઉપર આવતાં તેને ખબર મળ્યા કે, ગાદીપર તે અશોક બેઠો છે; તેથી પોતાની બલાબલતાને વિચાર નહીં કરતાં તેણે પાટલીપુત્ર પર ચડાઈ કરવાનો વિચાર કર્યો. “પ્રસંગે કેવી રીતે વર્તવું? એજ મનુષ્યની બુદ્ધિની ખરેખરી કસોટી છે. રાજાથી રંક સુધિ જે માણસ પ્રસંગને પામવામાં અને બલાબલનો વિચાર કરવામાં કુશલ હોય છે, તેજ આ જગતમાં સમૃદ્ધિ મેળવી શકે છે.' અશેક રાજા, દેશ, કાળ અને પ્રસંગને અનુસ; અને સુસીબે, કે જે બિં
Aho ! Shrutgyanam
| SR No. | 009123 |
| Book Title | Jain Dharm no Prachin Itihas Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Hiralal Hansraj |
| Publisher | Shravak Hiralal Hansraj |
| Publication Year | |
| Total Pages | 202 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 10 MB |