Tarak Tattvagyan

SR No.: 008960
Original Sutra Author: N/A
Author: Meghdarshanvijay
Publisher: Akhil Bharatiya Sanskrutirakshak Dal
Total Pages: 186
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Philosophy, & Religion
File Size: 2 MB

Page 97

વિના જે મરવાના હોય તે જ લબ્ધિ અપર્યાપ્ત હોય. જ્યારે નારક જીવો તો પહેલા અંતર્મુહૂર્તમાં જ બધી પર્યાપ્તિ પૂરી કરી જ લે છે.
છતાં મિત્રો! તમને એક નવી વાત જણાવું. કોઈ બાળકની દીક્ષા લેવાની નક્કી હોય, છતાં તે બાળક જ્યાં સુધી દીક્ષા ન લે, ત્યાં સુધી તો તે સંસારી જ કહેવાય. અને દીક્ષા લીધા પછી તે જ બાળક હવે બાળસાધુ કહેવાય.
તે જ રીતે જે જીવોને બધી પર્યાયિઓ પૂરી કરીને પછી જ મરવાનું હોય તેવા બધા જીવો લબ્ધિ પર્યાપ્તા કહેવાય. પણ જ્યાં સુધી પર્યાદ્ધિઓ પૂરી ન કરે ત્યાં સુધી તેઓ કરણ અપર્યાપ્તા કહેવાય. અને પર્યાયિઓ પૂરી કર્યા પછી તો તે જ જીવો કરણ પર્યાપ્તા કહેવાય.
તમે જાણો છો કે તિર્યંચગતિ અને મનુષ્યગતિના જીવો લબ્ધિ પર્યાપ્તા અને લબ્ધિ અપર્યાપા એમ બે - બે પ્રકારના છે તેથી તેમાંના બધા જ લબ્ધિ પર્યાપ્ત જીવો તો કરણ પર્યાપ્તા અને કરણ અપર્યાપ્તા; એમ બે બે પ્રકારના છે. પણ તેમાંના લબ્ધિ અપર્યાપ્ત જીવો તો પર્યાદ્ધિઓ પૂરી કર્યા પહેલાં જ મરી જવાના છે ને? તેથી તેઓ તો કરણ અપર્યાપ્ત હોય. કરણ પર્યાપ્તા ન હોય.
આપણે સાત નરકના જીવોની વાત કરવી છે. તેઓ ઉત્પન્ન થઈને માત્ર એક જ અંતર્મુહૂર્તમાં પોતાની બધી પર્યાધિઓ પૂરી કરી દે છે; તેથી તેઓ લબ્ધિ પર્યાપ્તા જ કહેવાય. પણ જેઓની પર્યાદ્ધિઓ હજી પૂરી નથી થઈ; તેવા સાત નારકના જીવોને કરણ અપર્યાપ્તા કહેવાય. જ્યારે જેમની પર્યાદ્ધિઓ પૂરી થઈ ગઈ છે, તેવા સાત નારકના જીવોને કરણ પર્યાપ્તા કહેવાય. આમ, સાત અપર્યાપ્તા અને સાત પર્યાપ્તા; એમ નારક જીવોના કુલ ચૌદ ભેદ થાય.
આ સંસારમાં ઘણા ભયંકર પાપો કરનારા જીવોને આવા ચૌદ પ્રકારના નારક જીવો બનવું પડે છે. અને નારકમાં આવા ભયંકર દુઃખો ભોગવવા પડે છે.
મિત્રો ! “એક લાફો મારવાની સજા અને પાંચસો હંટર મારવાની સજા આ બે સજામાંથી તમને કઈ સજામાં ઓછું દુઃખ થાય? એક લાફાની જને? તેમ સ્વેચ્છાએ કરાતાં સામાયિક-પ્રતિક્રમણ-પૌષધ-પૂજા વગેરે દુઃખદાયક નથી. છતાં તમને તેમાં કષ્ટ લાગતું હોય તો તે લાફાની સજા જેવા છે. જે તમને પાંચસો હંટરના ફટકારૂપ નારકોના દુઃખની સજામાંથી બચાવે છે.
બચવું છે ને નારકના દુઃખોમાંથી? તો ધર્મ કરી બચાવી લો આત્માને પાપોમાંથી!
ર જ હ
૯૨
જ