________________
ક્યારેક સંપૂર્ણ જીવનપરિવર્તન ન થાય ત્યારે પણ તે યથાશક્તિ જીવનપરિવર્તન લાવે જ છે. અને ત્યારે તેનું આ બાકોરું થોડા અંશમાં બંધ થયું હોવાથી શાસ્ત્રીય ભાષામાં તે જીવને દેશવિરતિધર (શ્રાવક) કહેવાય છે.
આમ, હૃદયપરિવર્તન થતાં મિથ્યાત્ત્વ રૂપ પહેલું બાકોરું બંધ થાય અને જીવ સમ્મદ્રષ્ટિ (જૈન) બને.
સંપૂર્ણ હૃદય પરિવર્તન થવા સાથે થોડુંક જીવનપરિવર્તન થતાં પહેલું બાકોરું બંધ થાય તથા બીજું બાકોરું થોડું બંધ થાય. ત્યારે તે જીવ દેશવિરતિધર (શ્રાવક) બને. - જ્યારે સંપૂર્ણ હૃદયપરિવર્તન સાથે સંપૂર્ણ જીવનપરિવર્તન પણ થાય ત્યારે કાર્પણ રજકણોને આવવાના મિથ્યાત્વ અને અવિરતિ રૂપ બંને બાકોરા બંધ થતાં તે જીવ સર્વવિરતિધર (સાધુ) બને.
બંને બાકોરા સંપૂર્ણ બંધ થવા છતાં ય બાકીના બે બાકોરા ખુલ્લા છે. તેના દ્વારા હજુ ય કર્મો તો આવ્યા કરે છે. તેથી માત્ર સાધુ બનવાથી ન ચાલે. સાધુ બન્યા પછી પણ ખુલ્લા રહેલા બે બાકોરાને બંધ કરવાની સાધના કરવી જોઈએ. જ્યારે બાકીના તે બંને બાકોરા બંધ થાય ત્યારે કર્મો આવતાં બંધ થાય, આત્મા પરમાત્મા બને, મોક્ષમાં કાયમ માટે આત્મરણિતાના આનંદમાં મસ્ત રહે.
કર્મોનું બીજુ પ્રવેશદ્વાર : અવિરતિ 1. ૨૩
