________________
•••••••••• विभाग-नि३५•••••••• कारिकावली : विभागोऽपि त्रिधा भवेत् ।
एककर्मोद्भवस्त्वाद्यो द्वयकर्मोद्भवोऽपरः ॥११९॥ विभागजस्तृतीयः स्यात्तृतीयोऽपि द्विधा भवेत् ।
हेतुमात्रविभागोत्थो हेत्वहेतुविभागजः ॥१२०॥ मुक्तावली : विभक्तप्रत्ययासाधारणं कारणं विभागं निरूपयति-विभाग * इति । एककर्मेति । तदुदाहरणं तु श्येनशैलविभागादिकं पूर्ववद् बोध्यम् ।
तृतीयोऽपि विभागजविभाग: कारणमात्रविभागजन्यः कारणाकारणविभागजन्यश्चेति द्विविधः । आद्यस्तावद्यत्र कपाले कर्म, ततः कपाल* द्वयविभागः, ततो घटारम्भकसंयोगनाशः, ततो घटनाशः, ततस्तेनैव
कपालविभागेन सकर्मणः कपालस्याकाशविभागो जन्यते, तत आकाशसंयोगनाशः, तत उत्तरदेशसंयोगः, ततः कर्मनाश इति ।
भुताली : () विभ-नि३५९: 'भा भानाथी विमति छे' तवो प्रत्यय જ થાય છે તેનું કારણ વિભાગ છે. આ વિભાગ ત્રણ પ્રકારનો છે : (૧) એકકર્મોભવ ** (२) यौन मन (3) विमान्य विमा.
વિભાગ
વિભાગજન્યવિભાગ
એકકર્મજ * (श्येनशैलयोः)
યકર્મજ (मेषयोः)
હેતુ માત્ર વિભાગ- હેતહેતુ વિભાગજન્યવિભાગ
જન્ય વિભાગ
(कपाल-आकाशयोः) (शरीरवृक्षयोः) * (૧) એકકર્મજ વિભાગ : પર્વત ઉપરથી પક્ષી ઊડી જતાં પર્વત અને પક્ષીનો જે તે વિભાગ થયો તે એકકર્મજ વિભાગ કહેવાય, કેમકે માત્ર પક્ષીમાં જ કર્મ છે પણ પર્વતમાં
•••••* न्यायसिद्धान्तमुतापली लाग-२ . (२se••••••
