________________
છ સમવાય
૨૭ ]
થાય છે, તે જ વેશ્યા છે. ઉત્તરાધ્યયનસૂત્રમાં લશ્યાની સાથે કર્મ શબ્દનો પ્રયોગ કરી લેશ્યાને કર્મલેશ્યા કહી છે. તેનું તાત્પર્ય એ છે કે કર્મ બંધના હેતુ, રાગાદિ ભાવ કર્મલેશ્યા છે. તે વેશ્યાઓ ભાવ અને દ્રવ્યના રૂપથી બે પ્રકારની છે.
છ વેશ્યા
ન| ભ
qol
| "
| ૧ | નામ | કુમ્બલેયા | નીલલેશ્યા | કાપોત લેશ્યા | તેઓ લેશ્યા પા લેયા શુક્લ વેશ્યા
અંજન જેવો | વૈડુર્ય રત્ન | કબૂતરની ડોક | ઉગતા સૂર્ય હળદર જેવો | શંખ જેવો
કાળો | જેવો નીલો | જેવો આસમાની | જેવો લાલ પીળો શ્વેત ૩ | રસ કડવી તુંબી | નિકટ્ટુ જેવો | કાચી કેરી જેવો | પાકી કેરી |ઉત્તમ મદિરા સાકર જેવો જેવો કડવો | તીખો ખાટોતૂરો જેવો ખાટો+ |જેવો મીઠો મીઠો
મીઠો તૂરો(કસાયેલો) ૪ | ગંધ | સર્પ આદિના મૃત દેહથી અનંત ગુણી દુર્ગધ | કેવડો વગેરે સુગંધી પુષ્પથી અનંતગુણી સુગંધ ૫ | સ્પર્શ | કરવત, ગાયની જીભ વગેરેથી અનંતગુણો કર્કશ, પુષ્પ, નવનીત વગેરેથી અનંતગુણો સુંવાળો ૬ | પરિણામ જઘ, મધ્યમ, ઉ. તે ત્રણ ભેદ અને તેના ત્રણ-ત્રણ ભેદ. તેથી ૯, ૨૭, ૮૧, ૨૪૩ વગેરે અસંખ્યાતા. ૭ | લક્ષણ ક્રૂર, હિંસક, | ઈર્ષ્યાળુ, વક્ર, માયાવી, નમ્ર, અલ્પકષાયી, | ધર્મધ્યાન, અજિતેન્દ્રિય, કદાગ્રહી, દુર્વચન બોલનાર, અમાયાવી |
પ્રશાંત,
| શુક્લધ્યાન તીવ્ર આરંભ| રસલોલુપ, ચોરી કરનાર | વિનીત, દિમિતેન્દ્રિય, કરનાર, કરનાર, ક્ષુદ્ર, ધૂર્ત, પ્રમાદી,
દમિતેન્દ્રિય, | મિતભાષી, સમિતિ, સાહસિક | હી રહિત
યોગવાન, પ્રિયધર્મી, ગુપ્તિયુક્ત, ગૃદ્ધ, દ્વેષભાવ
તપસ્વી, દિઢધર્મી. જિતેન્દ્રિય, યુક્ત પાપભીરૂ
અલ્પરાગી કે
વીતરાગી સ્થાન | કાલથી–અસંખ્યાત ઉત્સર્પિણી–અવસર્પિણીના સમય પ્રમાણ -
ક્ષેત્રથી–અસંખ્યાત લોકાકાશના પ્રદેશ પ્રમાણ ૯ |સ્થિતિ | અંતર્મુહૂર્ત |પલ્યનો પલ્યનો પલ્યનો અંતર્મુહૂર્ત | અંતર્મુહૂર્ત (ઉત્કૃષ્ટ)| અધિક | અસંહ ભાગ અસં ભાગ | અસં ભાગ |અધિક અધિક
૩૩ અધિક દશ અધિક અધિક દિશા ૩૩
સાગરોપમ | સાગરોપમ |ત્રણ સાગરોપમ | બે સાગરોપમ/સાગરોપમ સાગરોપમ ૧૦ ગતિ | ત્રણ અશુભ લેશ્યા દુર્ગતિ ગામિની, ત્રણ શુભ લેશ્યા સુગતિગામિની ૧૧ | આયુષ્ય | વેશ્યા પરિણામનું અંતર્મુહૂર્ત વ્યતીત થયા પછી અને અંતર્મુહૂર્ત શેષ રહે ત્યારે જીવ આયુષ્ય પૂર્ણ
કરી પરલોકમાં જાય છે. * છએ વેશ્યાની જઘન્ય સ્થિતિ અંતર્મુહૂર્તની છે.
૮
]
