Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રેમનુ ફળ
૧૯૩
પુરૂષા કરે છે તેમાં શરીરને નાશ થતા હોય અનેક વિજ્ઞો દેખાતા હાય તાપણુ પાછા પડતાજ નથી. ૫૩૬૩ણા
इच्छायोगस्य मुख्मत्वं, शास्त्रयोगस्य मुख्यता ।
आन्तराः सर्वसम्बन्धा - मुख्यभावेन रागिणाम् || ३६४ ॥
અર્થ:—આ ચેાથી પ્રેમયેગની ભૂમિકામાં ઈચ્છાયાગ તથા શાયેાગની મુખ્યતા તે છે તેમજ તે એ ચેગની મધ્યમાં રહેલ સર્વે અનુષ્ઠાન ભાવના સ'ખ'ધો પણ પ્રેમચેાગીઓને મુખ્યત્વે હાય છે. ૫૩૬૪ા
વિવેચન:-ચેાથી પ્રેમયેગ ભૂમિકામાં આત્માને પરમાત્મા વીતરાગના ઉપદેશિત ધર્મ તત્વનું સભ્યજ્ઞાન થયેલુ હોવાથી દેવપૂજા, ગુરૂભકિત, સાધમિક–વાત્સલ્ય, સામાયિક, પૌષધ, અહિંસા, સત્ય, અચૌર્ય, બ્રહ્મચર્ય, અપરિગ્રહતા વિગેરે વ્રતા, તપ સંબંધી અનુષ્ઠાનો, ક્રોધ, માન, માયા, લાભ વિગેરેના ત્યાગ કરવાની ભાવના, સંયમની ઇચ્છા વિગેરેની ભાવના થાય છે. તેમજ અનુભવજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવાની તીવ્ર અભિલાષા પણ પ્રગટ થાય છે. પણ તે કરવા પ્રવૃત્તિ કરી શકતા નથી. તેને શાસ્ત્રકારા ઇચ્છાયાગ કહે છે. પ્રેમયાગની ચાથી ભૂમિકામાં અવિરતિ સભ્યષ્ટિ પ્રેમયેાગીને ઉપર કહ્યો તે ઇચ્છાયોગ અવશ્ય હોયજ છે. તેમજ સર્વ ઉપાદેય ભાવમય મેક્ષમાર્ગના અનુષ્ઠાના ઉપર પ્રાપ્ત કરવાના જે પ્રેમ
તે ઇચ્છાયાગ કહેવાય છે. ‘“તુમિચ્છા શ્રૃતાર્થવ, જ્ઞાનતેવિ કમાવતઃ વિજ્રો થથાયો ય આ ફન્દ્રાયોગ યંતે III અ:-શાસ્ત્ર કે જે વીતરાગ પ્રણિત છે તેના જ્ઞાતા હોવા છતાં તેમજ તે ધર્માનુષ્ઠાન કરવાની ભાવના (ઇચ્છા) હોવા છતાં સંસાર ભેગની આતિને કારણે તપક્રિયામાં પ્રમાદને કારણે અનુષ્ઠાનમય ચારિત્ર ધર્મયોગથી વિકલ–રહિત હાય એટલે પૂર્ણ રીતે ન કરતા હાય, તપ, જપ, ધ્યાન, સ્વાધ્યાય વિગેરે વંદનામાં પ્રમાદી થઇને યથાર્થ ન કરતા હોય, મનમાં ધ્યાનની સ્થિરતા ન પ્રાપ્ત કરતા હોય તેવા ચેાગને ઇચ્છાચેાગ જ્ઞાનીઓ કહે છે, તેને યાગ ચેાથીભૂમિવાલા પ્રેમયોગીઓને મુખ્યતાએ વતે છે. આ ઇચ્છાયાગમાં સ ંસારના વિષયે અહિત કરનારા જાણે છે. તેા પણ મેહ કે પ્રમાદના ચેાગે છેડી શકતા નથી, તેમજ શાસ્ત્રયાગ પણ ચાથી ભુમિમાં મુખ્યતાએ વર્તે છે. એટલે પરમાત્મા વીતરાગ સર્વજ્ઞ ભગવંતા પ્રણિત જે આગમ શાસ્ત્રો અંગ ઉપાંગ મૂલ પ્રકરણેા વિગેરે દ્રવ્યાયેાગ, ગણિતાનુયોગ, ચણકણાનુયોગ ધ કથાનુયોગરૂપ જે શાસ્ત્રગ્રંથાને શકિત અનુસારે ધર્માનુષ્ઠાનમાં ઉદ્યમ કરાવે, અને પ્રભુની આજ્ઞાને અનુસરવામાં આગમના બેધને સૂક્ષ્મ ઉપયોગ રાખવા પ્રવૃત્તિ કરાવે તે શાસ્ત્રયાગ કહેવાય છે “શાસ્ત્રયો વિજ્જ, જ્ઞેયો યથા રાત્રત્યાગમાનિઃ। શ્રાદ્રશ્ય તીવ્ર ચોથેન, ન વ૨સા, વિત્તયા ।। અ:-પ્રેમયોગની ચાથી ભૂમિકામાં વતા પ્રેમયાગીને ઇચ્છાયાગ હોય છે તેમજ બીજો શાસ્રયાગ હાય છે શાસ્રયાગ એનેજ કહેવાય છે શાસ્ત્ર માગમ અંગ ઉપાંગ-આદિની આજ્ઞાને અનુસારે આત્મ
૫
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 008641 |
| Book Title | Premgeeta Anuwad |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Buddhisagar |
| Publisher | Buddhisagarsuri Jain Gyanmandir |
| Publication Year | 1951 |
| Total Pages | 277 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Society |
| File Size | 18 MB |