________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧રેક
અવતરણું–આત્મા એજ અહંતુ છે, એમ પ્રતિપાદન કરી હવે રેગ, ચિંતા દેહ અને લિંગથી આત્મા ભિન છે એમ બતાવવાનો પ્રયત્ન કરતાં કહે છે કે –
અર્થ–રોગ અને ચિંતાથી મુક્ત આભા છે, અને હી છતાં તેને દેહ કેમ હોય ! હું લિંગી નથી છતાં લિં ગી કેમ હૈG! આ રીતે ચૈતન્યના વિચાર પૂર્વક ચિંતવવું. ૪૪
ભાવાર્થ-આ સ્થળે જે વિચાર કરવાનું છે તે ચે. તન આશ્રયી વિચારવાનું છે. એટલે આ સ્થળે જે જે કહેવામાં આવ્યું છે તે નિશ્ચયનયની અપેક્ષાએ છે. આત્મા રે ગી નથી; કારણ કે રેગ દેહાધિન છે; અને દેહ તે આ
ત્મા નથી તે પછી આત્માને રેગ શી રીતે લગાડી શકાય? વળી આત્મા ચિંતાથી પણ મુક્ત છે. ચિંતા એટલે આર્ત તથા રિદ્ર ધ્યાનનું સેવન; તે ચિંતા મનને ધર્મ છે. મનની અંદર સંક૯પ વિક૯પ થાય છે; પ્રિય વસ્તુને વિયેગ થતાં, અથવા અનિષ્ટ વસ્તુને સંગ થતાં આ ધ્યાન થાય છે, વળી ક્ષણે ક્ષણે દુષ્ટ પરિણામે મનના થયા કરે છે, આ સર્વ મનના ધર્મ છે; અને મન તે આત્મા નથી; પણ આત્મા આ ચિંતાથી પણ મુકત છે, આ પ્રમાણે આત્મા રોગ અને ચિંતાથી મુકત છે, એટલું જ નહિ પણ આ મા દેહ રહિત છે. કારણકે દેહ એ જડને પરિણામ છે, અને જ્ઞાનઘન એ આત્માને સ્વભાવ છે, માટે દેહ તે આ મા નથી, પણ આત્મા દેહ રહિત છે. વળી આત્મા લિંગ રહિત છે. પુરૂષ સ્ત્રી અને નપુંસક એ ત્રણ લિંગ છે, તે લિંગ દેહને આધિન છે. દેહની અપેક્ષાએ આપણે આત્મા
For Private And Personal Use Only
