________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અવતરણ—દ્રવ્યનું આશ્રય સ્થાન વળ્યા પછી તુવે દ્રવ્ય નિત્ય છે કે અનિત્ય છે, અથવા નિત્ય કયી અપેક્ષાએ અનિત્ય કયી અપેક્ષાએ તે જૈન શલીથી જણાવી, જૈ નાની વસ્તુ માત્ર જોવાની દૃષ્ટિ સિદ્ધ કરી આપે છે.
અથ—દ્રબ્યાર્થિ ક નયની અપેક્ષાએ છએ. દ્રવ્ય નિત્ય જાણવા. અને પથાયાર્થિક નયની અપેક્ષાએ છએ દ્રશ્યને સુજ્ઞ પુરૂષાએ અનિત્ય જાણવા.
ભાવાથદ્રશ્યતા સદા નિત્ય છે, પણ તેના પી. ચેના ક્ષણે ક્ષણે ફેરફાર થાય છે. દુધના સ્કા દધિરૂપે પરિણમે છે, અથવા સુવર્ણ કધા કુડળરૂપે પરિણમે છે, અથવા તા મૃત્તિકા સ્કધ ઘટરૂપે પરિણમે છે. આ બધા દાન્તામાં દ્રવ્યમાં ફેરફાર થતા નથી, પણ તે દ્રવ્યના પાયામાં ફેરફાર થાય છે, જેમ સમુદ્રમાં દ્યેાલે ઉત્પન્ન થાય છે, અને સમુદ્રમાં વિલય પામે છે, પણ સમુદ્રતે તેના તેજ રહે છે, તેજ રીતે દ્રવ્યના પાયામાં ફેરફાર ભલે ક્ષણે ક્ષણે થાય પણ દ્રવ્યતા તેવુ જ રહે છે, તેમાં રતિમાત્ર ફેર પડતા નથી. એક દ્રવ્ય પેાતાનું સ્વરૂપ બદલી બીજા દ્રવ્યરૂપે પરિણમતુ નથી, સાયન્સે પણ અનેક રસાયન શાસ્ત્રના પ્રયાગાને આધારે સિદ્ધ કર્યું છે કે પુર્ખલ અનાશવંત નિત્ય છે. દાખલા તરીકે જે પરમાણુ સ્કાની મૉણબત્તી ખની હતી, તે પરમાણુએ નિત્ય રહે છે; ભલેને મીણબત્તીરૂપે તેના વિનાશ થાય પણ તેમાંના એક પણ પરમાણુને કદાપિ નાશ થતા નથી. આ દૃષ્ટિબિન્દુથી તપાસતાં દ્રવ્યની અપેક્ષા એ ( મૂળસ્વરૂપની અપેક્ષાએ) દ્રવ્ય નિત્ય છે,
For Private And Personal Use Only
