________________
પાઠ ૨૪ મો
પ્રકરણ ૫ મું. પરોક્ષા અઘતની અને આશીઃ વિભક્તિઓ
પાઠ ૨૪ મો. પરીક્ષા
પરોક્ષ ભૂતકાળ પરોક્ષા- પરસ્મ આત્મને
अ (णव्) व म ए वहे મહે थ (थव्) अथुस् अ से आथे ध्वे अ (ण) अतुस् उस् ए आते इरे
૧. પરીક્ષાના પ્રત્યયો પર છતાં, ધાતુ બેવડાય છે, પરંતુ સ્વરાદિ પ્રત્યય પર છતાં, પહેલાં હિન્દુ કરવું અને પછી સ્વરનું કાર્ય કરવું.
[+X(I)-મદ્ [+મ-મમળ+ વ+1=વમાના પા.પ.નિ.૨. થી વૃદ્ધિ.
પાઠ ૧૪.નિ.૨.૭.૧૩.૧૬. અને પાઠ ૧૫.નિ.૨.જોઈ લેવા.
૨. (૧) રૂલ્ ધાતુથી અને જેને અંતે સંયોગ નથી એવા ધાતુઓથી વિત્ સિવાયના પરીક્ષાના પ્રત્યયો કિન્તુ જેવા થાય છે.
(૨) સ્વન્ ધાતુથી વિકલ્પ કિ જેવા થાય છે. સમૂ-ધૂપ-સમીપે રિપક્વ, fષસ્વખ્ખો કિન્તુ થવાથી પા. ૩. નિ. ૮ થી ૧નો લોપ. fમ, વિપિતુઃ કિન્તુ થવાથી ગુણ ન થયો. પણવિદ્રા અહિં પ્રત્યય વિત છે માટે કિન્તુ નથી, તેથી ગુણ થયો. ૩. પ્ર. પુ. એ.વ. 5 (4) પ્રત્યય, ણિત વિકલ્પ થાય છે.
ત્રિ, શિકય | ણિત નથી, પણ વિતું છે માટે કિન્તુ નથી, એટલે ગુણ થયો, પક્ષે શિઝાયા રિતુ છે માટે વૃદ્ધિ થઈ.
૧૫૫
