________________
શિલ્પાદિપક.
૧૦ આંગળનું નામ શયતાળ પચાથી
ર. કોષને (આઠ મધ્યમાના અંત
હજાર ગજનો એક સુધીનો ભાગ.
ગબ્યુતી. ને ૨, ગેકણું.
શત્રુતી ( સળ વિતસ્તી (વંત).
હીર ગજને એક , અનાહપદ.
જન. છાયાદીની સમજણ છાયા એટલે ઘરના છાપરાના છીદ્રમાંથી સૂર્યના તડકાનાં કીરણની ભય સુધી પ્રભા ગોળ દંડના જેવી ધુમાડીયા રંગની પડેલી દેખાય છે. અને તેમાં જે ઝીણી રજકરણ ઉડતી દેખાય છે તે રજકરણને આવું કહે છે તે આણુની છાયા દ્રષ્ટીએ પડતી નથી. પણ યંત્રવડે કરીને જોતાં તે છાયા દેખાય છે. એવી આઠ છાયા જ્યારે મળે ત્યારે એક આણું થાય છે. તે આણું ને ત્રસરે છે પણ કહે છે.
વળી રેણું સાથી ઝીણું રજકરણ છે જે હાથમાં આવી જતી નથી તેને રેણું અથવા રથરેણું કહે છે.
કેશાગ્ર (વાળની અણી) લીક્ષા (માથાની લીખ) અને યુકા (જી) ને યવ (જ) આંગળ (આઠ આડા જવ) તે તે ગજને ચોવીશ મ ગ થાય છે.
ગજની સમજણ. ઉત્તમ મધ્યમ ને કનીષ્ટ એવા ત્રણ પ્રકારનાં ગજનાં માપ નીચે પ્રમાણે છે.
ઉત્તમ ગજનો પ્રકાર, આ ઉત્તમ ગજના ત્રણ આંગળનું પ્રમાણ છે એવા આઠ ભાગે એક ગજ થાય છે.
(એક પર્વનું. )
* આ મધ્યમ ગજના ત્રણ આંગળનું પ્રમાણ છે તેવા આ ભાગે આ ગજ થાય છે.
(એક પર્વનું.)
આ કનીષ્ટ ગજના ત્રણ આંગળનું પ્રમાણ (એક પર્વનું માપ છે તેવા આઠ ભાગે ગજ થાય છે.
