Page Text
________________
જોયો જ્ઞાનમાં [ જાણે કે |
શેયે પ્રવિઝન
: કેવી રીતે કાર્ય કરે છે તે સારી રીતે સમજાવ્યું છે. જીવ સ્વભાવ-સલામત જાદો (બધા
: જીવનું એક જ કાર્ય છે જાણવું. અન્ય ગુણો પોતાના જ્ઞાન સ્વભાવભૂત પરિણામ સલામત
• કાર્ય અવશ્ય કરે છે પરંતુ તેમાં એક જ્ઞાન ગુણ જ સ્વક્ષેત્ર
અને જાદા)
: પરદ્રવ્ય સાથે સીધો સંબંધમાં આવે છે. ઈન્દ્રિય શેય સ્વભાવ-સલામત જાદો
: જ્ઞાનમાં પરદ્રવ્ય જણાય છે ત્યારે જ્ઞાન કેવી રીતે સ્વભાવભૂત પરિણામ
: કાર્ય કરે છે તેની ચોખવટ ન હોય તેથી ગંભીર સ્વક્ષેત્ર (બધા સલામત અને જાદા)
: ભૂલ થઈ જાય છે. પહેલુ પદ એ પૂર્વાર્ધ છે. તે કાયમ
: રાખીને ઉત્તરાર્ધ સમજવો જોઈએ. બે પદાર્થો જાદા અણ પ્રવિઝન
' જ છે પરંતુ સંબંધ તરફથી જોઈએ ત્યારે એકબીજાનું
તે જ્ઞાન યમાં : રૂપ અરસપરસ દેખાય છે ત્યાં છે “જાણે કે' પરંતુ આવી ગયા
| પહોંચી ગયું. : અજ્ઞાની જીવ તેને સાચુ માનવાની ભૂલ કરે છે.
: અરીસામાં કેરીનું પ્રતિબિંબ પડે છે પરંતુ અરીસામાં જીવ અને પારદ્રવ્ય બન્ને પોતાના સ્વભાવ, :
: કેરી આવતી નથી. કેરીના પ્રતિબિંબને સાચી કેરી સ્વભાવભૂત પરિણામ અને સ્વક્ષેત્રની સલામતી રાખે
: માનવાની ભૂલ નાનું બાળક કરે છે. તેમ અજ્ઞાની છે. શેય જ્ઞાયક સંબંધ સમયે પણ બન્નેનું જુદાપણું ,
- પણ શરીર તે હું છું એવું માનવાની ભૂલ કરે છે. જો એવું જ રહે છે. સંબંધ તરફથી જોતા અરીસાના ; તેને જ્ઞાન કેવી રીતે કામ કરે છે તેનો ખ્યાલ આવે દૃષ્ટાંતે જોયો જ્ઞાનમાં આવી ગયા અને પ્રકાશના :
તો તે ભૂલ ન કરે નાના બાળકને અરીસાના દૃષ્ટાંતે જ્ઞાન પરશેયમાં પહોંચી ગયું એવું કાર્ય થઈ
: સ્વભાવનો ખ્યાલ આવે ત્યારે તે અરીસામાં પોતાનું જાય છે.
: મોઢું જોશે પરંતુ દાંતિયો અરીસા ઉપર ફેરવવાની અનેક પ્રકારના નિમિત્ત નૈમિત્તિક સંબંધો બને : ભૂલ નહી કરે. એ રીતે અજ્ઞાની જયારે જ્ઞાની થાય છે. શેય જ્ઞાયક સંબંધ પણ એક પ્રકારનો નિમિત્ત ' ત્યારે હું વિશ્વના સમસ્ત પદાર્થોથી ત્રણે કાળ જાદો નૈમિત્તિક સંબંધ જ છે. આ સંબંધનો પ્રકાર એવો ' જ છું અને જાદો રહીને જ પરને જાણું છું એવો છે કે સંબંધ તરફથી જોતા એકબીજામાં એકબીજાનું : વિવેક તેને સદાય જાગૃત રહે છે. તે પરમાં સ્વરૂપ દેખાય. બધા નિમિત્ત નૈમિત્તિક સંબંધમાં એવું : એકત્વબુદ્ધિ, મમત્વ અને હિતબુદ્ધિ નથી રાખતો બનતું નથી. કાકા અને ભત્રીજાને સંબંધ છે પરંતુ : પરંતુ તેને પર જાણીને તેને ત્યાગે છે. જ્ઞાન કઈ ત્યાં કાકામાં ભત્રીજાનું રૂપ ન જણાય. જ્ઞાનમાં શેય ' રીતે કામ કરે છે તે સાચી રીતે સમજવાનું આ ફળ જણાય. જ્ઞાનમાં શેય જણાય ત્યાં અરીસાનું દૃષ્ટાંત ' છે. જ્ઞાનીને સવિકલ્પ દશા વખતે સ્વ-પરનું ભેદજ્ઞાન યોગ્ય છે પરંતુ તે એકતરફી છે. અરીસામાં કેરી : નિરંતર વર્તે છે. જ્ઞાન પરને જાણે પરંતુ તેને આ જણાય છે પરંતુ કેરીમાં અરીસો નથી દેખાતો. : સિવાય અન્ય કોઈ સંબંધ પરદ્રવ્ય સાથે નથી. સિદ્ધાંતમાં સામસામુ છે માટે શેયના આંગણામાં : જ્ઞાન જોવા માટે આપણે પ્રકાશનો દૃષ્ટાંત લેવો : ગાથા - ૩૦ જોઈએ. ગા. ૩૦માં આ વાત દૃષ્ટાંત સહિત : જયમ દૂધમાં સ્થિત ઈંદ્રનીલમણિ સ્વકીય પ્રભા વડે સમજાવવામાં આવી છે.
- દૂધને વિષે વ્યાપી રહે, ત્યમ જ્ઞાન પણ અર્થો વિષે. ૩૦. ગા. ૨૯માં પહેલી લીટીમાં બે પદ દ્વારા જ્ઞાન : જેમ આ જગતને વિષે દૂધમાં રહેલું ઈન્દ્રનીલ પ્રવચનસાર - પીયૂષ
પપ
| SR No. | 008328 |
| Book Title | Pravachansara Piyush Part 1 |
| Original Sutra Author | Kundkundacharya, Amrutchandracharya |
| Author | Himmatlal Jethalal Shah |
| Publisher | Grand Rapid America Mumukshu Mandal America |
| Publication Year | 2006 |
| Total Pages | 172 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Discourse, Philosophy, & Religion |
| File Size | 1 MB |