Atmajyoti

SR No.: 008214
Original Sutra Author: N/A
Author: Lalchandra Pandit
Publisher: Digambar Jain Kundamrut Kahan
Publication Year: 2001
Total Pages: 347
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Spiritual, Religion, & Sermon
File Size: 2 MB

Page 41

Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates આત્મજ્યોતિ
હવે, “ત્યાર પછી શુદ્ધનયને આધીન, સર્વ દ્રવ્યોથી ભિન્ન, આત્મજ્યોતિ પ્રગટ થઈ જાય છે” એમ આ શ્લોકમાં ટીકાકાર આચાર્ય કહે છે:
cोर्थ:- [अतः] त्या२. ५६ [शुद्धनय-आयत्तं] शुद्धनयने साधीन [प्रत्यग्ज्योतिः] से भिन्न सामन्योति छ [तत्] ते [चकास्ति] प्र2 था छ [ यद्] ४ [नव-तत्त्व-गतत्वे अपि] नव तत्पमा प्राप्त थ। छतi [ एकत्वं] पोतान। मे:५९॥ने [न मुञ्चति] छोऽती नथी.
ભાવાર્થ- નવ તત્ત્વમાં પ્રાપ્ત થયેલો આત્મા અનેકરૂપ દેખાય છે; જો તેનું ભિન્ન સ્વરૂપ વિચારવામાં આવે તો તે પોતાની ચૈતન્ય-ચમત્કારમાત્ર જ્યોતિને છોડતો નથી. ૭.
भूदत्थेणामिगदा जीवाजीवा य पुण्णपावं च। आसव संवरणिज्जरबंधो मोक्खो य सम्मत्तं ।।१३।।
भूतार्थेनाभिगता जीवाजीवौ च पुण्यपापं च।
आस्रवसंवरनिर्जरा बन्धो मोक्षश्च सम्यक्त्वम्।।१३।। अमूनि हि जीवादीनि नवतत्त्वानि भूतार्थेनाभिगतानि सम्यग्दर्शनं सम्पद्यन्त एव, अमीषु तीर्थप्रवृत्तिनिमित्तमभूतार्थनयेन व्यपदिश्यमानेषु जीवाजीवपुण्यपापासवसंवरनिर्जराबन्धमोक्षलक्षणेषु नवतत्त्वेष्वेकत्वधोतिना भूतार्थनयेनैकत्वमुपानीय शुद्धनयत्वेन व्यवस्थापितस्यात्मनोऽनुभूतेरात्मख्यातिलक्षणायाः सम्पद्यमानत्वात्। तत्र विकार्यविकारकोमयं पुण्यं तथा पापम्, आस्राव्यास्रावकोमयमास्रवः, संवार्यसंवारकोमयं संवरः, निर्जर्यनिर्जरकोमयं निर्जरा, बन्ध्यबन्धकोमयं बन्धः, मोच्यमोचकोमयं मोक्षः,
स्वयमेकस्य पुण्यपापानवसंवरनिर्जराबन्धमोक्षानुपपत्तेः। तदुभयं च जीवाजीवाविति। बहिर्दष्टया नवतत्त्वान्यमूनि जीवापुद्गलयोरनादिबन्पर्यायमुपेत्यैकत्वेनानुभूयमानतायां भूतार्थानि, अथ चैकजीवद्रव्यस्वभावमुपेत्यानुभूयमानतायामभूतार्थानि। ततोऽमीषु नवतत्त्वेषु भूतार्थनयेनैको जीव एव प्रद्योतते। तथान्तर्दृष्टया, ज्ञायको भावो जीवो, जीवस्य विकारहेतुरजीवः। केवलजीवविकाराश्च पुण्यपापासवसंवरनिर्जराबन्धमोक्ष-लक्षणाः, केवलाजीवविकारहेतव: पुण्यपापानवसंवरनिर्जराबन्धमोक्षा इति। नवतत्त्वान्य- मून्यपि जीवद्रव्यस्वभावमपोह्य स्वपरप्रत्ययैकद्रव्यपर्यायत्वेनानुभूयमानतायां भूतार्थानि, अथ च सकलकालमेवास्खलन्तमेकं जीवद्रव्यस्वभावमुपेत्यानुभूयमानतायामभूतार्थानि। ततोऽमीष्वपि नवतत्त्वेषु भूतार्थनयेनैको जीव एव प्रद्योतते। एवमसावेकत्वेन द्योतमान: शुद्धनयत्वेनानुभूयत एव। या त्वनुभूतिः सात्मख्यातिरेवात्मख्यातिस्तु सम्यग्दर्शनमेव। इति समस्तमेव निरवद्यम्। એ પ્રમાણે જ શુદ્ધનયથી જાણવું તે સમ્યકત્વ છે એમ સૂત્રકાર ગાથામાં કહે છે:
ભૂતાર્થથી જાણેલ જીવ, અજીવ, વળી પુણ્ય, પાપ ને
भास.२५, सं५२, निई, बंध, मोक्ष. ते सभ्यत्व छ. १3. Auथार्थ:- [भूतार्थेन अभिगताः ] (भूतार्थ नयथा ॥ [ जीवाजीवौ] ७५, २५५ [च] 4जी [ पुण्यपापं] पुष्य, ५५ [च] तथा [ आस्रवसंवरनिर्जराः ] सय, सं१२, नि, [बन्धः ] बंध [च ] भने [ मोक्षः ] मोक्ष [ सम्यक्त्वम् ] - न4 तत्त्व सभ्यत्व छे.
ટીકાઃ- આ જીવાદિ નવ તત્ત્વો ભૂતાર્થનયથી જાણે સમ્યગ્દર્શન જ છે (-એ નિયમ
Please inform us of any errors on Rajesh@AtmaDharma.com