________________
૩૦
પાખંડી મતો નીકળી પડ્યા હતા અને ધર્મને નામે કેવળ અધર્માચારનાં વૃક્ષ ભારતવર્ષના હિન્દુધર્મમાં ઊગવા માંડ્યાં હતાં.
તેવામાં પૂર્વમીમાંસાના પ્રભાવક કુમારિલ ભટ્ટ પછી થોડાક જ સમય બાદ એક ભટ્ટપાદ કરીને કોઈ પ્રતિભા સમ્પન્ન પુરુષ થઈ ગયા. એમણે વેદધર્મના વિકાર સામે પ્રબળ બંડ જગાવી વેદધર્મની વિકૃત થયેલી કર્મકાંડની ક્રિયામાં સુધાર આણ્યો છે. અને વિદર્ભ દેશના સુધન્વા ગામના મહારાજાને પોતાની જ્ઞાનશક્તિથી વશ કરી મત અને પંથો સામે ઝુંબેશ ઉઠાવી છે. સેંકડો બૌદ્ધોને વાદથી પરાજિત કીધા છે અને કેટલાકને તો પંચત્વ સુધ્ધાં પમાડ્યાં છે. શ્રીમાન શંકરાચાર્ય
આદ્ય શંકરાચાર્યના કાળનિર્ણય સંબંધમાં હજુયે મતભેદ તેવો ને તેવો પ્રવર્તે છે. નિર્ણયાત્મક થઈ શકતું નથી. પરંતુ સંયોગોનાં બલાબલનો તોડ કાઢી પાશ્ચાત્ય વિદ્વાનોએ તેઓનો જન્મસમય વિ.સં. ૮૪૫નો નક્કી કર્યો છે.
તેઓની જન્મભૂમિ મલબાર તરફના કેરલ દેશનું કાલડી ગામ. તેમના પિતાનું નામ શિવગુરુ અને માતાનું નામ સતી.
તેમના માતાપિતાના સદ્ગુણો ખરેખર ‘યથાનામ તથા'મુળ:’જ હતા. તેમના પિતા એક ઉચ્ચ કોટિના ધર્મસંસ્કારી હોવા ઉપરાંત મહાજ્ઞાની હતા. અને શિવના પરમ ભક્ત હતા. ઘણી મોટી વયે તે દમ્પતીના ગાર્હસ્થ જીવનના ફળસ્વરૂપે શ્રીમાન શંકરાચાર્યનો જન્મ થયો હતો.
શ્રીમાન શંકરાચાર્ય બાલ્યવયથી જ બૃહસ્પતિ સમા હતા. તેમનું ભવ્ય લલાટ તેમની સમર્થ પ્રતિભાને સૂચવતું હતું. તેમની આંખોમાં વિશ્વને આંજી નાખે તેવું દિવ્ય તેજ હતું.
ટૂંક સમયમાં તે એક સમર્થ વિદ્વાન તરીકે ગણાયા. તેમણે બ્રહ્મચર્યાશ્રમ પછી ગૃહસ્થાશ્રમ હોવો જ જોઈએ તે વૈદિક રૂઢિ સામે મહાન વિરોધ ઉઠાવ્યો. અને પોતાના જીવનકાર્યમાં નૈષ્ઠિક બ્રહ્મચર્યના પ્રભાવે જનતાને હૈયે નવી ચેતના સ્ફુરાવી. નૈષ્ઠિક બ્રહ્મચર્ય અસાધ્ય નથી તે સાક્ષી પૂરતું તેનું ચેતનવંતુ ચિત્ર ઇતિહાસના પૃષ્ઠમાં આજ પણ ચમકી રહ્યું છે.
જન્મવયથી માંડીને ૩૨ મે વર્ષે તો તેમનો દેહોત્સર્ગ થયો છે. પરંતુ એવી અલ્પ વયમાં પણ તેમણે હિન્દુધર્મમાં એક અજબ ક્રાન્તિ મચાવી હતી. પરંતુ ધર્મપ્રાણ : લોકાશાહ