________________
અનુભવ રસ
૮૨ (૨) નીલલેશ્યાનો રંગ – લીલો છે. જેમકે અશોકવૃક્ષ, ચાસપક્ષીની
પાંખ વેડુર્યરત્નનો નીલરંગ તેનાથી અધિક નીલરંગ નીલલેશ્યાનો
(૩) કાપોતલેશ્યાનો રંગ- કાંઇક કાળો છે. જેમકે અળશીનાં ફૂલ,
કોયલની પાંખ, પારેવાની ડોક કાંઇક રાતીને કાંઇક કાળી એવો
કાપોત લેશ્યાનો વર્ણ સમજવો. (૪) તેજો વેશ્યા - આ વેશ્યાનો રંગ લાલ છે. જેમકે ઊગતો સૂર્ય,
પોપટની ચાંચ, દીપકની જ્યોત એનાં કરતાં અધિક લાલરંગ
આ લેગ્યાનો છે. (૫) પર્મ લેશ્યા- આ વેશ્યાનો રંગ પીળો છે. જેમકે – હરતાળ,
હળદર, શણનાં ફૂલ જેવો પીળો વર્ણ એના કરતાં પણ અધિક
પીળો આ વેશ્યાનો વર્ણ છે. (૬) શુક્લ લેશ્યા - આ વેશ્યાનો રંગ સફેદ છે. જેમકે શંખ, અંતરત્ન,
મોગરાનાં ફૂલ, ગાયનું દૂધ, રૂપાનો હાર અથવા રત્નનો હાર તેનાથી પણ અધિક સફેદ શુક્લ લેગ્યાનો વર્ણ છે.
જેમ છે એ વેશ્યાનો વર્ણ છે. તેમ બધી વેશ્યાના રસ પણ જુદાજુદા હોય છે. (૧) કૃષ્ણ લેશ્યાનો રસ કડવોઃ- કડવું તુંબડું, કડવા લીમડાનો રસ
તેથી પણ અધિક કડવો રસ કૃષ્ણલેશ્યાવાળાને હોય છે. (૨) નીલલેશ્યાઃ- આ વેશ્યાવાળાનો તીખો રસ હોય છે. જેમકે –
સૂંઠનો રસ, પીપરમરીનો રસ તેનાથી અધિક તીખો રસ આ
લેશ્યાનો છે. (૩) કાપોતલેશ્યા-ખાટો રસ, કાચી કેરીનો રસ, કોઠાનો રસ, તેથી અધિક
ખાટો રસ આ વેશ્યાનો છે (૪) તેજો વેશ્યા - ખટમીઠો. પાકા આંબાનો રસ, પાકા કોઠાનો રસ,
એમ થોડો ખાટોને થોડો મીઠો રસ તે તેજોલેશ્યાનો રસ છે. (૫) પલેશ્યાનો રસ - મધુરો. વારૂણીનો રસ, મધુનો રસ તેથી
મધુરો પલેશ્યાનો રસ છે. (૬) શુક્લલશ્યાનો રસ-મીઠો. ખજૂરનો રસ, દ્રાક્ષનો રસ, દૂધનો
