________________
સમ્યગ્ગાનદીપિકા
સ્વભાવમય દર્પણ છે તે પણ સ્વભાવથી જ, સ્વભાવમાં જેવું છે તેવું છે. વળી, તન, મન, ધન, વચનાદિ તથા એ તન, મન, ધન, વચનાદિના શુભાશુભ વ્યવહાર અને તેની પ્રતિચ્છાયા પ્રતિબિંબ સ્વસ્વરૂપ સ્વાનુભવગમ્ય સમ્યજ્ઞાનમયી સ્વચ્છ સ્વભાવદર્પણમાં તન્મયવત્ દેખાય છે તે પણ અજ્ઞાનમયી સ્વભાવથી જ છે. સ્વભાવમાં તો જેમ છે તેમ છે. પૂર્વોક્ત સ્વસ્વરૂપ સ્વાનુભવગમ્ય સમ્યજ્ઞાનમયી સ્વચ્છ સ્વભાવદર્પણના સાક્ષાત્ સ્વાનુભવની પ્રાપ્તની પ્રાપ્તિ શ્રીસદ્ગુરુના ઉપદેશ વિના તથા કાળલબ્ધિ પાચક (પકવનાર) થયા વિના થતી નથી અર્થાત્ સ્વસ્વરૂપ સમ્યજ્ઞાનનો લાભ થતો નથી.
૧૬
-
સાંભળો! જેમ સૂર્યમાં પ્રકાશ તન્મયી છે તેમ જે વસ્તુમાં જ્ઞાનગુણ તન્મયી છે તે વસ્તુને મુનિ, ઋષિ, આચાર્ય, ગણધરાદિક છે તેઓ જીવ કહે છે. નિશ્ચયદૃષ્ટિમાં તો સર્વ જીવરાશિ જીવમયી છે. નિશ્ચયદૃષ્ટિમાં જીવરાશિને પરસ્પર જાતિભેદ નથી, લક્ષ્ય-લક્ષણભેદ નથી, નામભેદ નથી, સ્વસ્વરૂપભેદ નથી અર્થાત્ ગુણ-ગુણી અભેદ છે. જીવરાશિને પરસ્પર ગુણ-ગુણી ભેદ નથી. જે કથંચિત્ પરઅપેક્ષાએ ભેદ છે તે પરમયી જ છે જે અનાદિ સિદ્ધાંત વાર્તા વચન છે, તે શબ્દથી તન્મયી છે.
હવે કે મતવાળા! હે જૈનમતવાળા! હે વિષ્ણુમતવાળા! હે શિવમતવાળા! હે બૌદ્ધમતવાળા આદિ ષટ્કતવાળા! જેમ છએ જન્માંધો હાથીના યથાવત્ સ્વરૂપને નહીં જાણીને પરસ્પર વિવાદ-વિરોધ કરતા કરતા મરી ગયા (જુઓ ચિત્ર); તેમ હે ષટ્નતવાળા! એ છ જન્માંધોની માફક પરસ્પર સમજ્યા વિના વિવાદ, વેર, વિરોધ ન કરો! ‘શાસ્ત્રા ગુરુવાવયં તૃતીયંત્રાત્મનિશ્ચયં' અર્થાત્ શાસ્ત્રમાં લખી હોય, તેની તે જ વાણી શ્રીગુરુમુખથી ખરતી હોય તથા તે જ
