________________
એમ સાત નરક અને આઠ જુગલ સોળ સ્થાનમાં ૩૪૩ રાજુ ઘનાકાર લોક કહ્યો છે.
-
હવે હે મુમુક્ષુજન સજ્જનમિત્ર! શ્રવણ કરો. જેમ આ લોકાલોક છે તે સ્વસ્વરૂપ સ્વાનુભવગમ્ય સમ્યજ્ઞાનમયી ભૂમિકામાં છે, પરંતુ તે સમ્યગ્નાનમયી ભૂમિકાની સાથે તન્મયી નથી; તે જ પ્રમાણે હું, તું, આ, તે એ ચાર પણ તન્મયી નથી. માટે અણથનારો જે હું ક્ષુલ્લક બ્રહ્મચારી ધર્મદાસ બનીને સભ્યજ્ઞાનદીપિકા નામનું આ પુસ્તક બનાવું છું. આ પુસ્તકમાં ભૂમિકા સહિત દ્વાદશ (૧૨) સ્થળભેદ છે. તેમાં પ્રથમ તો મિથ્યાભ્રમજાલરૂપ સંસારથી સર્વથા પ્રકા૨ ભિન્ન થવા માટે આ ભૂમિકાને એકાગ્ર મન લગાવીને ભણો (વાંચો).
-
ત્યાર...પછી ચિત્રદ્વાર જુઓ તથા તેનું વિવરણ ભણો, પણ તે દ્વારને જ પોતાની સ્વસ્વરૂપ સ્વાનુભવગમ્ય સભ્યજ્ઞાનમયી સ્વભાવવસ્તુ ન સમજો, ન માનો, ન કહો.
પશ્ચાત્ ત્રીજું સ્વસ્વરૂપ સ્વાનુભવગમ્ય સમ્યજ્ઞાનમયી સ્વભાવસૂર્ય વસ્તુસ્વભાવમાં જેવો છે તેવો છે. સ્વભાવમાં તર્કનો વા સંકલ્પ-વિકલ્પનો અભાવ છે. તેના પ્રકાશમાં તેનું જ પરસ્પર વિરુદ્ધ ચિત્ર હસ્તાંગુલી સૂચક છે, માને છે, કહે છે, પણ તે સભ્યજ્ઞાનમયી સ્વભાવસૂર્યમાં તન્મયરૂપ કદાપિ કોઈ પ્રકારથી પણ સંભવતો નથી.
પછી ચોથું જ્ઞાનાવરણીય કર્મચિત્ર છે. તેનો અનુભવ આવો સમજવો—જેમ સૂર્યને આડાં વાદળ સમયાનુસાર સ્વયં જ આવે છે અને જાય છે; તે જ પ્રમાણે સ્વસ્વરૂપ સ્વાનુભવગમ્ય સમ્યજ્ઞાનમયી સૂર્યને મતિ, શ્રુત, અવિધ અને મન:પર્યય આદિ અજીવ વસ્તુ આવે છે અને જાય છે, અર્થાત્ જ્ઞાનને આવરણમાં નિમિત્ત છે તે જ જ્ઞાનાવરણીય કર્મ છે.
