________________
કહે છે કે “આ તમારા નગરશેઠને બહુ સમજાવું છું, પણ એ માનતા નથી.” શેઠાણીએ કહ્યું કે “સારું મહારાજ !'
શેઠ જમવા આવ્યા. શેઠાણીએ થાળી મૂકી. થાળીમાં બે ચૂડીઓ ને એક ચૂંદડી મૂક્યાં. ચૂડી એટલે બંગડી. શેઠ કહે કે કેમ શેઠાણી, આજે આ શું છે ?” શેઠાણી કહે કે “એ તમારે પહેરવાની છે.” “કેમ ?” “તો શાસનનો દ્રોહ થાય ત્યારે શાસનને બચાવવાની જવાબદારી નગરશેઠની હોય, છતાં તમે ગુરુભગવંતની યોગ્ય વાત પણ સ્વીકારો નહિ, તો તમે બંગડી પહેરી લ્યો એ જ બરાબર છે.” શેઠ ઊભા થઈ ગયા. તત્કાળ ભોજકને આદેશ કર્યો કે “સંઘ ભેગો કરો.” સંઘ ભેગો કરી મૂળચંદજી મહારાજને બોલાવ્યા. ચર્ચા કરાવી ને છેવટે શાંતિસાગરની નસીહત કરાવી. પરિણામે સંઘ શાંતિસાગર તરફ ઢળતો હતો તે પાછો વળી ગયો. જો જો તમે, આ મહાપુરુષની વાતો બરાબર સાંભળજો !
ત્રિસ્તુતિક મત. તે વખતે એનું પણ બહુ ચાલતું હતું. સંઘમાં ખૂબ વ્યામોહ થવા માંડ્યો હતો. એની સામે પણ મહારાજજીએ પગલાં લીધાં છે. રાધનપુરમાં ત્રિસ્તુતિક સાથે શાસ્ત્રાર્થ થયો ને તેમાં તેમને પરાસ્ત કર્યા. એ વખતે વિતુર્થસ્તુતિનિય નામે ગ્રંથ લખાયો. આત્મારામજી પાસે તે લખાવ્યો. ઝવેરસાગરજી મધ્યપ્રદેશમાં હતા, ત્યાં પણ તેમની સાથે તેઓનો વાદવિવાદ થયો. ખરતરગચ્છના સાધુને લવાદ કરીને નીમેલા બન્ને પક્ષ – ૩ થોય અને ૪ થોય – બન્નેની વાત તમે સાંભળો અને કોણ સાચું તે નિવેડો આપો. તેમણે બન્ને પક્ષને સાંભળ્યા. સામસામી દલીલો ને શાસ્ત્રોનાં પ્રમાણો પણ સાંભળ્યાં. છેવટે “ઝવેરસાગરજી સાચા છે, તપાગચ્છવાળા અર્થાત્ ૪ થોય વાળા સાચા છે” એવો નિર્ણય આપ્યો. તે
