________________
એક બાજુ સંવેગમાર્ગની જબ્બરદસ્ત પરંપરા ચલાવવાની. તો બીજી બાજુ સંવેગી સાધુઓમાં પ્રવર્તતી શિથિલતાઓ સામે ઝુંબેશ ઉપાડવાની. ત્રીજી બાજુ યતિઓની સત્તા તોડવાની. તો ચોથી બાજુ શાંતિસાગરજી જેવા એકાંત નિશ્ચયનયવાદી સાધુઓ કે જેમણે ક્રિયામાર્ગનો સર્વથા વિપ્લવ કર્યો હતો ક્રિયા કરાય જ નહિ, ક્રિયાની જરૂરત જ નથી; મન ચંગા તો કથરોટમેં ગંગા; બસ, તમારું મન ચોખ્યું છે તો બસ.
હમણાં આપણે ત્યાં ચાલે છે ને દાદા ભગવાનનું કે “હું આત્મા છું' બસ, તમે આત્માને જાણો. બીજું કાંઈ જ કરવાની જરૂર નહિ. આવા નિશ્ચયમત જૈન શાસનના સંવેગમાર્ગને હાનિ પહોંચાડતા હતા, તેનું નિવારણ તેમણે કરવાનું હતું. પાંચમી બાજુએ સંવેગી સાધુઓ શાસનમાં નહોતા તે વધારવાના હતા. આમ એમણે અનેક કાર્યો કરવાનાં હતાં. -- તેઓ એકવાર લીંબડી ગયા. ત્યાં કોઈ શ્રાવકે ગોચરીમાં રીંગણાનું શાક પાત્રામાં હોરાવી દીધું. સાધુએ ઉપાશ્રયે આવીને કીધું કે “મહારાજજી, આજે તો આ શ્રાવકે આ શાક પાત્રામાં નાખી દીધું. શું કરવું?” બૂટેરાયજીએ આ વાતને ગંભીરતા થી લીધી. બધા સાધુઓને ભેગા કર્યા છે. “મૂલા !” મૂલચંદજી મહારાજને કહે છે કે “મૂલા ! દેખ, જેવા ઉપદેશક હોય એવો માર્ગ ચાલે. આજે ઉપદેશકો શિથિલ છે. યતિઓનું સામ્રાજ્ય છે. ને સ્થાનકવાસી આચાર એ માર્ગ-વિરુદ્ધ આચાર છે. અહીંયા એની પ્રથા છે એટલે આ શ્રાવક આમ વહોરાવે જ. આને દૂર કરવું હશે તો સંવેગમાર્ગ પ્રવર્તાવવો પડશે. સંવેગમાર્ગ પ્રવર્તાવવા માટે શુદ્ધ ચારિત્ર-સંપન્ન ટકોરાબંધ સાધુઓ પેદા કરવા પડશે. મારી આજ્ઞા છે કે તું અને વૃદ્ધિચંદ્ર - તમે બે ભેગા મળીને સાધુઓ વધારો !”
26