________________
શાસન પ્રત્યે બહુમાન – અહોભાવ ન જાગે તો આ ક્રિયાનો અર્થ શું ? આપણે સાધનને જ સાધ્ય બનાવી દીધું, પરિણામ ? ‘શૂન્ય.’ સ્પષ્ટતા કરી દઉં - આરાધના નિષ્ફળ નથી જ, તેનાથી પુણ્યબંધ થાય છે, પણ તે છેવટે સંસારમાં જ રાખે. જ્યારે નિર્મળ ભાવથી થતી આ જ આરાધના કર્મની નિર્જરા કરી આપી મોક્ષ અપાવે છે. માટે ગ્રંથકાર ભગવંત ચિત્તને સંસારથી પાર ઉતારવાનું કારણ જણાવે છે.
સાતમા પ્રસ્તાવમાં આપણે અનાદિકાળથી સંસારમાં રખડપટ્ટી કરીયે છીએ, તેનું બહુ જ સુંદર કારણ બતાવ્યું છે.
જીવ ભમતો ભમતો કાંપિલપુરમાં માનવ બન્યો. પછી દેવલોક, માનવ, દેવ પછી પાછો માનવ બન્યો. ત્યારે સમ્યગ્દર્શન, સદાગમનું મિલન થાય છે. કહે છે કે ઘણી વાર સદાગમાદિનો મેળાપ થાય છે. તે મળે ત્યારે સુખની અનુભૂતિ થાય છે, પરંતુ જ્યારે પાછા મિથ્યાદર્શનાદિ મળે છે ત્યારે સમ્યગ્દર્શનાદિ તરફ તિરસ્કાર, દુર્ભાવ થાય છે. અંતે દુઃખના સાગરમાં ડૂબી જાઉં છું. આમ કરતાં કરતાં એવું બન્યું કે એક વાર પત્ની ભવિતવ્યતાના પ્રતાપે સોપારક નગરમાં વિભૂષણ નામે વણિકપુત્ર તરીકે જન્મ ધારણ કરું છું. ત્યાં સુધાકૂપ નામના આચાર્યભગવંતનો મેળાપ થાય છે. ફરી સમ્યગ્દર્શનાદિનો મેળાપ થાય છે. સર્વવિરતિ ગ્રહણ કરું છું. ઉત્તમ ચારિત્ર, વિશિષ્ટ તપધર્મનું પાલન કરું છું, પણ દિલમાં ભાવ નથી. સાથે સાથે અન્યના અવર્ણવાદ, નિંદા ખોટા આક્ષેપો કરતો હતો. આ ટેવ ખૂબ વધી ગઈ, અને તપસ્વી, જ્ઞાની વિગેરેની પણ નિંદા કરતો હતો. પોતે જ કહે છે -
तपस्विनां सुशीलानां सदनुष्ठानचारिणाम् । अन्येषामपि कुर्वाणो निन्दां नो शङ्कितस्तदा ॥
38
