Page Text
________________
अष्टमाध्यायस्य प्रथमः पादः ॥
'[ चोरिआ चोरिया चोरिअं चोरियं ] चौर्य (४) । 'स्याद्-भव्य चैत्य-चौयंसमेषु यात्' (२।१०७) यात् पूर्वं इ: । 'लोकात् ' (१।१।३) चौरिय । 'औत ओत् ' (१।१५९) चौ० चो० । प्रथमे 'आत्' (२|४|१८) आप्प्र० आ० । द्विती प्रथमा सि । 'क्लीबे० ' ( ३।२५) सि० म्० । 'मोऽनु०' (१।२३) अनुस्वारः चोरिआ चोरिया चोरिअं चोरियं ।
[ कुच्छी ] कुक्षि । प्रथमा सि । 'छोऽक्ष्यादौ ' (२।१७) क्षि० तुर्ययो० ' (२।९०) पूर्वछस्य च: । 'अक्लीबे सौ' (३।१९) दीर्घः
[ रस्सी ] रश्मि । प्रथमा सि। । 'अनादी०' (२२८९) द्वित्वं सि०
छि० । 'अनादौ० ' (२२८९) छस्य द्वित्वम् । 'द्वितीय च्छि० च्छी० कुच्छी ।
-
३३
'अधो मन याम्' (२२७८) म्लुक्। 'श-षोः सः' (१।२६०) शि० । सि० । स्सि० । 'अक्लीबे सौ' (३|१९) दीर्घः स्सि स्सी० रस्सी ।
-
[ गण्ठी ] ग्रन्थि । " ग्रन्थो गण्ठिः ' ( ४ १२०) गण्ठि आदेशः । प्रथमा सि । 'अक्लीबे सौ' (३|१९) दीर्घः - ण्ठि०
ण्ठी० गण्ठी ।
बहू ||
[ गड्डा गड्डो ] गर्त्ताशब्दस्तु पुं- स्त्रीलिङ्गे उक्तः । गर्त्त - गर्त्ता (२) । 'गर्ते ड: ' (२।३५) र्त्तस्य डः । 'अनादौ ० ' (२४८९) डस्य द्वित्वम् । अत्र संस्कृते जातिद्वारकं ङी बाधित्वा " अजादे' (२२४१६) आप्प्र०आ। प्राकृते तु 'स्वस्त्रादेडा' (३३३५) डा० आ० गड्डा गड्डो ||३५||
बाहोरात् ॥ ८।१।३६ ॥
बाहुशब्दस्य स्त्रियामाकारोऽन्तादेशो भवति ॥
बाहाए जेण धरिओ एक्काए ॥ स्त्रियामित्येव - वामेअरो
[ बाहोरात्] बाहु षष्ठी ङस् । आत् प्रथमा सि ।
[ बाहाए जेण धरिओ एक्काए] बाहु । तृतीया टा बाहाए । यद् । तृतीया टा 'टा-आमोणः' (३६) ० (१।११) लुक् । ‘टाण-शस्येत्' (३|१४) ज० जे० जेण । धृ । ध्रियते स्म । क्तप्र० त । 'ऋवर्णस्या०' (४।२३४) धर० । 'व्यञ्जना०' (४।२३९) अत् । 'लोकात् ' (१|१|३) धरत । 'क्ते' (३।१५६) र०रि० । 'क-ग-चं- ज०' (१।१७७) लुक् । प्रथमा सि 'अत: सेड' (३२) सि० डो० ओ० धरिओ एका तृतीया टा 'टा इस्डे' (३२९) टा० ए० 'सेवादौ वा' (२२९९) द्वित्वं का० का० एक्काए ।
'टा ङस् डे' (३२९) टा० ए० । अनेन हु०हा० ० 'आदेयों जः' (१।२४५) य० ज० अन्त्य० '
-
->>
[ वामेअरो बाहू ] वामेतर प्रथमा सि 'क-ग-च-ज०' (१११७७) त्लुक्। 'अत: सेर्डो:' (३२) सि० डो० → ओ० वामेअरो बाहु प्रथमा सि
।
'अक्लीबे सौ' (३३१९) दीर्घः
हु० हू० बाहू ॥३६॥
अतो डो विसर्गस्य ॥ ८।१।३७ ।।
संस्कृतलक्षणोत्पन्नस्याऽतः परस्य विसर्गस्य स्थाने डो इत्यादेशो भवति ॥
→>>
सर्वतः सव्वओ पुरतः भवओ
। पुरतः
। → पुरओ अग्रतः अग्गओ मार्गतः । सन्तो । कुतः कुदो ॥
। भवन्तः →>> भवन्तो । सन्तः
[ अतो डो विसर्गस्य ] अत् पञ्चमी इसि डो प्रथमा सि विसर्ग षष्ठी ङस् ।
[ सव्वओ ] सर्व सर्वस्मात् । किमद्यादिसर्वाद्य० (७।२।८९) तस्प्र० । प्रथमा सि 'अव्ययस्य' (३३२|७) सिलुप् । 'सो रु: ' (२।१।७२ ) स०र० । 'रः पदान्ते० ' (१|३|५३) विसर्ग: । 'सर्वत्र ल-व०' (२७९) लुक् ।
१. मु० चोरिआ चोरिअं । २. D. K. ग्रन्थो गण्ठः । । M. ग्रन्थेर्गण्ठः । ३. G. 'आत्' (२|४|१८) ।
->> • मग्गओ । एवं सिद्धावस्थापेक्षया भवतः
| SR No. | 007101 |
| Book Title | Vyutpatti Dipikabhidhan Dhundikaya Samarthitam Siddha Hem Prakrit Vyakaranam Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vimalkirtivijay |
| Publisher | Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad |
| Publication Year | 2017 |
| Total Pages | 442 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 34 MB |