________________
અને તે જ્યારે અલંકાર વિગેરેથી સુશોભિત શરીરવાળે થઈ જાય છે, ત્યારે તે વિક્રિય શરીરવાળે કહેવાય છે. “તરથ ળે છે તે વિચારીને કુરકુરે
” આ બને અસુરકુમારેમાં વૈકિય શરીરવાળો જે અસુરકુમાર દેવ છે, બરે f Tag” તે પ્રાસાદીય મનને આનંદ ઉપજાવનાર હોય છે. “નાવે fa” થાવત્ પ્રતિરૂપ હોય છે. “પિત્તળકને ગમવે” દર્શનીય હોય છે. અભિરૂ૫ -સંદરરૂપવાળે હોય છે અર્થાત જે અસુરકુમાર દેવ વૈક્રિય શરીરવાળા હોય છે, તે પ્રાસદીય હેય છે. અત્યંત મને જ્ઞાણાદિ ગુણે વાળ હોય છે. કેમ કે તે વૈક્રિયથી શેકસિત શરીરના મહાગ્યવાળા હોય છે. “તર બંને છે - વિચારી મણુકુમારે સેવે” તથા જે અસુરકુમાર દેવ અવૈકિય શરીરવાળે હોય છે. “પં ળો ઉતારી કાર નો પરિવે” તે પ્રાસાદીય-પ્રસન્નતા વાળા હોતા નથી. દર્શનીય હોતા નથી. યાવસ્મૃતિરૂપ હોતા નથી. કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે-જે અસુરકુમાર દેવને વૈકિય શરીર હોતું નથી, અને મને હર આદિ ગુણવાળે હેત નથી. તેથી પ્રસન્નતાનું પ્રાજક જે ક્રિય શરીર છે તેને તેને અભાવ હોવાથી તે અપ્રાસાદીય હોય છે. કેમકે કારણના અભાવમાં કાર્યને અભાવ સ્વાભાવિક રીતે જ હોય છે. ફરીથી ગૌતમ સ્વામી પ્રભુને એવું પૂછે છે કે-“રે ટ્રેળે મરે! gવે કુદરરૂ” હે ભગવદ્ આપ શા કારણથી એવું કહે છે કે “તરથ ii ને રે રેડવિચારી સંત ના વિક” જે અસુરકુમારદેવ વૈકિય શરીરવાળો હોય છે, તે વાવપ્રતિરૂપ છે, અહિયાં યાવત્પદથી સઘળા ઉત્તર વાક્યના પાઠનો સંગ્રહ કરી લે આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે કે-“જોયા” હે ગૌતમ ! “સે કહા નામ રુ મgયોíણિ” જેમ આ મનુષ્ય લેકમાં “દુ પુરિના-મવંતિ” કઈ બે પુરુષ હેય “gો પુણે ગઝંદિરમૂરિણ” તે પૈકિ એક પુરુષ અલંકાર વિગેરેથી શણગારેલ હોય અને વસ્ત્રાદિથી શોભાયમાન હેય તથા “જે પુણે સારંજિવિમસિ” બીજો પુરુષ આભૂષણ અને વસ્ત્ર વિગેરેથી અલંકારિત થયેલ કે સુશોભિત ન હોય એટલે કે વસ્ત્ર અને ઘરેણાથી સજજ થયેલ ન તે “ઉં mોચમા ! હે ગૌતમ ! આ બનેમાં કે પુરુષ પ્રસન્નતા ઉપજાવવાળા યાવતુ પ્રતિરૂપ થશે ? અને “યરે ને પારારૂ લાવ નો વહિવે” અને કયો પુરુષ પ્રસન્નતા ઉપજાવનારો યાવત્ પ્રતિરૂપ નહિં બને? “જે વાં ગઢવિમૂધિરને વારે પુરિસે ગાજિયવિભૂતિg” જે પુરુષ અલંકાર અને વિભૂષાવાળે છે. તે પ્રસન્નતા ઉપજાવશે કે જે અલંકાર આદિ વગરને છે તે પ્રીતિજનક લાગશે? આ પ્રમાણે પ્રભુનું વચન સાંભળીને ગૌતમ સ્વામીએ કહ્યું કે “મા” હે ભગવન “તરથ પુરિતે અવિવ વિમસિ” જે પુરુષ અલંકાર અને વસ્ત્રાદિથી સુશોભિત છે. “ of gરિણે પોરાણ
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૩
૧૧
