________________
श्री कल्प
सूत्रे ।। ३३१।।
營養餐 營
琢
P
तणं से समणे भगवं महावीरे तभ पडिणिक्खमइ, पडिणिक्खमित्ता जगत्रयविहारं विहरइ । तेणं काणं वेणं समरणं पावापुरीणामं णयरी होत्या - रिद्धत्थिमियसमिद्धा । तत्थ णं पात्राए पुरीए सीहसेणो णाम राया होत्था, महाहिमवंतमहंत मलय मंदरमहिंदसारे । तस्सणं सीह सेगस्स रष्णये सीलसेणा णामं देवी, हत्थिवालो णामं पुत्तो जुराया होत्था । तीए णं पात्राए पुरोए बढ़िया उत्तरपुरत्थिमे दिसीभाए सब्वोउय पुष्प फलसमिद्धे रम्मे नंदा महासेणं नाम उज्जाणे होत्था । तेणं कालेणं तेणं समएणं समणे भगवं महावीरे महासेणे उज्जाणे समोसढे ॥ सू०१०१ ||
छाया -- ततः खलु स श्रमणो भगवान महावीर उत्पन्नज्ञानदर्शनधरः आत्मानं लोकं च अभसमीक्ष्य योजनविस्तारिण्या स्व स्व भावा परिणामिन्या वाण्या पूर्व देवेभ्यः पश्चात् मनुष्येभ्यो धर्ममाख्याति । तत्र भगवतः सा धर्मदेशना तीर्थकर कल्पपरिपालनाय जाता, न केनापि तत्र विरतिः प्रतिपन्ना । नो खलु एवं कस्यापि तीर्थकरस्य भूतपूर्वम्, अतः एतच्चतुर्थमाश्वर्यं जातम् ।
मूल का अर्थ – 'तए णं' इत्यादि । तत्पश्चात् उन उत्पन्न ज्ञान-दर्शन को धारण करनेवाले श्रमण भगवान् महावीरने आत्मा को और लोक को परिपूर्ण तथा यथार्थ रूप से जानकर, एक योजन तक फैलनेवाली और ( श्रोताओं की अपनी-अपनी भाषा में परिणत हो जानेवाली वाणी से, पहेले देवों को और फिर मनुष्यों को धर्म का उपदेश दिया। वहाँ भगवान की वह धर्मदेशना तीर्थकरों के कल्प का पालन करने के लिए ही हुई। वहाँ किसीने विरति अंगीकार नहीं की। ऐसा किसी भी तीर्थकर के विषय में नहीं हुआ था । अत एव यह चौथा आश्चर्य हुआ ।
भूजन। अर्थ- 'तणं' इत्यादि 'उत्पन्न नाथ हंसाघरे भरडाबिन ठेवली' श्रमाशु भगवान महावीर स्व भने પરના યથા જાણકાર બન્યા. આ જ્ઞાનની સાથે, તેમને અલૌકિક દિવ્યવાણીની પણ પ્રાપ્તિ થઇ આ વાણીનું શ્રવણ, એક ચેાજન સુધી થઈ શકતું હતુ. તેમજ આ વાણીના પ્રભાવ એવા હતા કે સ* પ્રાણીએ આ વાણી દ્વારા વ્યક્ત થતા ભાવને પાતપેાતાની ભાષાઓમાં સમજી શકતાં આ વાણીદ્વારા ભગવાને પહેલાં દેવાને ત્યારબાદ મનુષ્યને ઉપદેશ આપ્યા. આ ધમ દેશના અગાઉના તીર્થંકરોની ‘પરં પરા’નુ... પાલન કરવા પૂરતીજ નિવડી. આ ધમ દેશનાંમાં કાઈ પણ જીવે વિરતિ લીધી નથી. આવા બનાવ ભગવાન મહાવીરની બાબતમાં તેમજ અનંત તીર્થંકરાના વ્યવહારમાં પહેલવ્હેલેાજ બન્યા. તેથી તે ચેાથું આશ્ચય થયું.
શ્રી કલ્પ સૂત્ર : ૦૨
कल्प
मञ्जरी टीका
चतुर्थमाचर्य (अच्छेरा ४) ॥सू०१०१॥
॥३३१॥
