Page Text
________________
श्रीकल्प
सूत्रे ॥२७६॥
कल्पमञ्जरी टीका.
उपसर्गचतुष्के-दिव्यमानुष-तैरश्चा-त्मसंवेदनीयरूपोपसर्गचतुष्टये समुपस्थिते समागतेऽपि अस्खलितसंयमोद्यमःसंयमोद्यमस्खलनावर्जितः, पञ्चविवस्वाध्यायसक्तः-वाचना-प्रच्छना-परिवर्तनाऽनुपेक्षा-धर्मकथारूपो यः पञ्चविधः स्वाध्यायः, तत्र सक्तो लग्नः, षड्जीवनिकायरक्षणदक्षः-षटूसंख्यका ये जीवनिकायाः पृथिव्यादिरूपास्तेषां रक्षणे दक्षः निपुणः,-सकलजीवरक्षणविधिज्ञ इत्यर्थः, सप्तभयस्थानमुक्तः सप्तसंख्यकानि इहलोकादीनि यानि भयस्थानानि तेभ्यो मुक्त:-रहितः, अष्टमदस्थानविकल: जातिकुलमदादिरूपाष्टमदस्थानरहितः, नवविषब्रह्मचर्यगुप्तिगुप्तः= विविक्तशयनासनसेवनादिरूपनवविधब्रह्मचर्यगुप्तिगुप्तः, दशविधश्रमणधर्मधर: क्षान्स्यादिदशविधसाधुधर्मधारकः, एकादशादेवता, मनुष्य, तिर्यच कृत, तथा अपने आप से वेदने योग्य, इन चार प्रकार के उपसर्गी के उपस्थित होने पर भी संयमसंबंधी उद्योग से च्युत नहीं होते थे। वाचना, प्रच्छना, परिवर्तना, अनुप्रेक्षा और धर्मकथा रूप पाँच प्रकार के स्वाध्याय में संलग्न रहते थे। पृथिवीकाय आदि षड् जीवनिकायों की रक्षा करने में दक्ष थे, अर्थात् जीव मात्र की रक्षा करने की विधि के ज्ञाता थे। इहलोकभय, परलोकभय आदि सात भयों के स्थानों से मुक्त थे। जातिमद, कुलमद आदि आठ मद-स्थानों से रहित थे। क्षमा आदि दस यतिधर्मों के धारक थे। आचारांग आदि ग्यारह अंगों के ज्ञाता थे। अनशन आदि बारह प्रकार के तप से | વાંચન, પૂછવું, વાંચેલું યાદ કરવું, વાંચેલ ઉપર વિચાર કરે, અને ધર્મકથાઓનું રટણ કરવું, આ
સ્વાધ્યાય ' ના પાંચ પ્રકાર શાસ્ત્રોક્ત છે, તે હમેશાં અમલમાં મૂકતાં હતાં. છએ કાયાના જીવોની દયા પાળવા ઉદ્યમવંત રહેતાં. રેગ આદિ અવસ્થામાં પણ સાવદ્ય ઔષધ-ભેષજ નહીં કરતાં ઈહલોકભય, પરાકભય, આદાનભય, અકસ્માતૃભય, આજીવિકાભય, મરણુભય, અપયશભય. આદિ સાતે પ્રકારના ભયને દૂર કરતાં આઠ મદને તેમણે ચકચુર કર્યા હતાં. નવ પ્રકારની વાડેનું અવલંબન લઈ “બ્રહ્મચર્ય વ્રત' ને શુદ્ધપણે પાળી રહ્યાં હતાં.
બ્રહ્મચર્યની નવવાઓ આ પ્રમાણે છે
(१) श्री-पशु-नस हितमा रहे. (२) श्रीनी या पाता ४२वी नाल, श्रीना भासने प्रेस नहि. (४) श्रीनु ३५ निरम नहि. (५) श्री २२ती डाय त्यां भीतने मातरे २४ नलि. (6) पूनी ही સંભારવી નહિ. (૭) પ્રતિદિન કારણવગર ઘી-દૂધ, મશાલાવાળા આહાર–પાણી લેવા નહિ. (૮) અતિ આહાર ४२ न. (e) शरीन शोला ४२वी ना. मा 'प्राय ' प्रतने सारी शत निभावाना साधना छे.
क्षमा, निatelug', ४५८२तिप', भानरहित, लघुलत-द्र०यला ख २२, सत्य, सयम, भार પ્રકારના તપ કરવા, ત્યાગ અને બ્રહ્મચર્ય વ્રત, આ દશ યતિ ધર્મો છે. તેમાં ‘નંદ' અણુગાર થિત હતાં.
- महावीरस्य
नन्दनामकः Das विंशतितमो
भवः।
॥२७६॥
શ્રી કલ્પ સૂત્ર: ૦૧
| SR No. | 006381 |
| Book Title | Kalpsutra Part 01 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1958 |
| Total Pages | 596 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_kalpsutra |
| File Size | 41 MB |