________________
७१८
जीवाभिगमसूत्रे ते व्यन्तरा वानव्यन्तरदेव विशेषाः किल्विष देवाः 'जोइसिया' ज्योतिष्काःचन्द्रसूर्यादयः 'वेमाणिया' वैमानिकाः । चतुर्विधदेवेषु मध्ये प्रथमोपात्तभवनवासिदेवान् निरूपयितुं प्रश्नयन्नाह-से कि तं' इत्यादि, 'से कि तं भवणवासी' अथ के ते भवनवासिनः ? भवनवासि देवानां कियन्तो भेदा इति प्रश्नः, भगवा. नाह-'भवनवासी देवा दसविहा पन्नत्ता' भवनवासिनो देवाः दशविधाः-दशप्र कारकाः प्रज्ञप्ता:-कथिताः, दशविधत्वमेव दर्शयति-'तं जहा' तद्यथा-'असुरकुमारा जहा पण्णवणापदे देवाणं भेदो तहा भाणियच्यो' असुरकुमारा यथा प्रज्ञापना पदे-प्रज्ञापनायाः प्रथमे प्रज्ञापनापदे देवानां सर्वेषां भेदः तथा भणितव्यः, प्रज्ञापनायाः प्रथमपदानुसारेण भवनवासिप्रभृतिनां देवानां भेदोऽत्रापि वक्तव्यः, असुर-नाग- सुवर्ण-विद्यु-दग्नि- द्वीपो-दधि-दिशा-पवन-स्तनितकुमारपर्यन्तं षिक और वैमानिक 'सेकिंतं भवणवासी' हे भदन्त? भवनवासी देव कितने प्रकार के है ! उत्तर में प्रभुश्री कहते है -हे गौतम' भवनवासी देव 'दसविहा पन्नत्ता' दश प्रकार के कहे गये है 'तं जहा' जैसे 'असुरकुमारा जहा पण्णवणा पदे देवाणं भेओ तहा भाणितव्वो जाव अणुत्तरो. ववाइया पंचविहा पण्णत्ता' असुरकुमार नागकुमार इत्यादि दश भेदों का वर्णन तथा वानव्यन्तरादि समस्त देवों के भेदों का वर्णन प्रज्ञापना सूत्र के प्रथम पद में पांच प्रकार के अनुत्तरोपपातिक देवों तक किया गया है। अतः वह सब वर्णन वहां से देख लेना चाहिये प्रज्ञापना के प्रथम पद में भवन वासी देवों के दस भेद इस प्रकार से कहे गये है-असुर कुमार, सुपर्णकुमार, विद्युत्कुमार, दीपकुमार, उद्धिकुमार, दिक्कुमार, पवनकुमार, स्तनितकुमार, १० ये दस भवन वासी देव है । प्रज्ञापना 'से कि त भवणवासी' ३ मा सपनवासी है। टस। प्रायन उवामा આવ્યા છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી કહે છે કે હે ગૌતમ! ભવનવાસી है। 'दसविहा पण्णत्ता' स प्रा२ना ४६वामां मावेस छे. 'तौं जहा' a ॥ प्रभारी छे 'असुरकुमारा जहा पण्णवणापदे देवाणं भेओ तहा भणितव्वो जाव अणुत्तरोववाइया पंचविहा पण्णत्ता' मसु२मार नागभार विगेरे मा सप्राરના ભવનપતિ દેવેનું વર્ણન તથા વાનવ્યન્તર વિગેરે સઘળા દેવના ભેદોનું વર્ણન પ્રજ્ઞાપના સૂત્રના પહેલા પદમાં પાંચ પ્રકારના અનુત્તરપાતિક દેના કથન સુધી કરવામાં આવેલ છે. તેથી તે સમસ્ત કથન ત્યાંથી જોઈ લેવું પ્રજ્ઞાપના સૂત્રના પહેલા પદમાં ભવનવાસી દેવોના દસ ભેદે આ રીતે કહેવામાં આવેલ છે. અસુર કુમાર ૧, નાગકુમાર ૨, સુવર્ણકુમાર ૩, વિઘુકુમાર ૪, અગ્નિકુમાર ૫, દ્વિીપકુમાર , ઉદધિકુમાર ૭, દિકુમાર ૮, પવનકુમાર
જીવાભિગમસૂત્ર
