________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र. ३ उ. २ सू.२३ नरकेषु पृथिव्यादि स्पर्शस्वरूपम् गोयमा ! इमीसे णं रयणप्पभाए पुढवीए निरयपरिसामंतेसु तं चैव जाव महावेयणतरा चेव, एवं जाव अहे सत्तमा || पुढविं ओगाहित्ता परगा संठाण मेव बाहल्लं । विक्खंभपरिक्खेवे वण्णो गंधो य फासो य ॥१॥ तेसि महालया उवमा देवेण होइ कायच्वा | जीवा य पोग्गला वक्कमंति तह सासया निरया ॥२॥ उववायं परिमाणं अवहारुच्चत्तमेव संघयणं । संठाण वण्णगंधा फासाऊसासमाहारे ॥३॥ लेस्सादिट्टी नाणे जोगुवओगे तहा समुग्धाया । तत्तो खुट्टा पिवासा विउव्वणा वेयणा य भए ॥ ४ ॥ उववाओ पुरिसाणं ओवम्मं वेयणाए दुविहाए । उव्वट्टणं पुढवीउ उववाओ सव्वजीवाणं ॥५॥ एयाओ संगहणि गाहाओ ॥सू० २३ ॥ ॥ बीओ उद्देसो समत्तो ॥
छाया - एतस्यां खलु भदन्त । रत्नप्रभायां पृथिव्यां नैरयिकाः कीदृशं पृथिवी स्पर्श प्रत्यनुभवन्तो विहरन्ति ? गौतम | अनिष्टं यावदमनोऽमम् ! एवं यावदधः सप्तम्याम् । एतस्यां खलु भदन्त ! रत्नप्रभायां पृथिव्यां नैरयिकाः कीदृशम् अपस्पर्श प्रत्यनुभवन्तो विहरन्ति ? गौतम | अनिष्टं यावदमनोऽमम् । एवं यावदधः सप्तम्याम् एवं यावद्वनस्पति स्पर्शम् अधः सप्तम्यां पृथिव्याम् । इयं खलु भदन्त ! रत्नप्रभा पृथिवी द्वितीयां पृथिवीं प्रणिधाय सर्वमहती बाहल्येन सर्वक्षुल्लिका सर्वान्तेषु ? हन्त गौतम ! इयं खलु रत्नप्रभा पृथिवी द्वितीयां पृथिवी प्रणिधाय यावत् सर्वक्षुल्लिका सर्वान्तेषु । द्वितीया खलु भदन्त ! पृथिवी तृतीय पृथिवीं प्रणिधाय सर्वमहती बाहल्येन पृच्छा हन्त, गौतम ! द्वितीया खलु पृथिवी यावत् सर्वक्षुल्लिका सर्वान्तेषु एवमेतेनाभिलापेन यावत् षष्ठी पृथिवी अधः सप्तमीं पृथिवीं प्रणिधाय यावत् सर्वक्षुल्लिका सर्वान्तेषु । एतस्यां खलु भदन्त ! रत्नप्रभायां पृथिव्यां त्रिंशति नरकावा सशतसहस्रेषु एकैकस्मिन् नरकावासे सर्वे प्राणाः सर्वे भूताः सर्वे जीवाः सर्वे सच्चाः पृथिवी कायिकतया यावद्वनस्पति कायिकतया नैरयिकतया उत्पन्न पूर्वाः ? हे गौतम ! असकृत् अथवा अनन्त
જીવાભિગમસૂત્ર
३४३
