________________
औपपातिकसूत्रे
हे इ वा अभिहडे इ वा ठइत्तए वा रइत्तए वा, कंतारभत्त इ वा दुभिक्खभत्ते इ वा गिलाणभत्ते इ वा वदलियामत्ते इ वा पाहुणध्वादिनिमित्तं तेन कृतं निष्पादितम् , तदपि न कल्प्यम् । 'पामिच्चे इ वा ' प्रामित्यम्= यदन्नवस्त्रादिकं साध्वर्थमुच्छिद्यानीयते तत् प्रामित्यम् । 'अणिसिटे इ वा ' अनिसृष्टम्सर्वैः स्वामिभिः साधवे दातुं न निसृष्टं नानुज्ञातं यत् तदनिसृष्टम् , यदा द्वित्राणां पुरुषाणां साधारणे आहारे एकोऽन्याननापृच्छ्य साधवे ददाति, तदा तदन्नमनिसृष्ट, तदपि न कल्पते । 'अभिहडे इ वा' अभ्याहृतम्-साधु मुखमानीतं न कल्पते। 'ठइत्तए वा' स्थापितं-स्वनिमित्तं स्थापितं न कल्पते । 'रइत्तए वा' रचितम्-औदेशिकभेदः, तच्च मोदकचूर्णादि पुनर्मोदकतया रचितं, तदपि न कल्प्यम् । ' कंतारभत्ते इ वा ' कान्तारभक्तम्कान्तारम् अरण्यम्-तत्समुल्लङ्घनार्थं नीयमानं भक्तम् । यद्वा अरण्ये भिक्षुकाणां निर्वाहाय यत् संस्क्रियते तत् कान्तारभक्तम्-तदप्यकल्पनीयम् । 'दुभिक्खभत्ते इ वा' दुर्भिक्षभक्तमिति वा-दुर्भिक्षे भिक्षुकाणां कृते यत् संस्क्रियते तदप्यकल्पनीयम् । 'गिलाणभत्ते इ वा ' ग्लानआहार, क्रीतकृत-मोल लाकर दिया गया आहार, प्रामित्य-उधार लेकर अथवा किसी दूसरे से झपट कर दिया हुआ आहार, अनिसृष्ट-जिस आहार के ऊपर अनेक का स्वामित्व है उन सभी को पूछे विना सिर्फ एक के द्वारा दिया गया आहार, अभ्याहृत-साधु के संमुख लाकर दिया गया आहार, स्थापित-साधु के निमित्त रखा हुआ आहार, रचित-मोदकचूर्ण आदि को फोडकर पुनः मोदकरूप में बनाया गया आहार, कान्तारभक्त-अटवी को उल्लंघन करने के लिये घर से लाया हुआ पाथेयस्वरूप आहार, अथवा जंगल में भिक्षुकों के निर्वाह के लिये तैयार करवाया गया आहार, दुर्भिक्षभक्त-दुर्भिक्ष के समय भिक्षुकों को देने के लिये बनवाया गया आहार, ग्लानभक्त-रोगी के लिये बनाया गया आहार, वार्दलिकाવેચાતે લઈને દીધેલો આહાર, ઝામિત્ય–ઉધાર લઈને અથવા કોઈ બીજા પાસેથી ઝુંટવી લઈને દીધેલ આહાર, અનિસૃષ્ટ–જે આહારના ઉપર અનેકનું સ્વામિત્વ હોય એવા બધાને પૂછ્યા વિના માત્ર એકના દ્વારા અપાયેલ આહાર, અભ્યાહત-સાધુની સામે લઈ આવીને આપેલો આહાર, સ્થાપિત– સાધુના નિમિત્તે રાખી મુકેલે આહાર, રચિત લાડુને તેડીને ભૂકા કરી પછી તે ભૂકામાંથી લાડુ-રૂપમાં બનાવેલ આહાર, કાન્તારભક્ત—અટવીને ઉલ્લંઘન કરવા માટે ઘરથી લાવી રાખેલ પાથેયસ્વરૂપ આહાર, અથવા જંગલમાં ભિક્ષુકોના નિર્વાહ માટે તૈયાર કરાવેલો આહાર, દુર્ભિશભક્ત-દુકાળ સમયમાં ભિક્ષુકોને દેવા માટે બનાવેલો આહાર, પ્લાનભક્ત–રોગીને માટે બનાવેલ
