________________
-
-
-
-
-
अनगारधर्मामृतवर्षिणी टीका अ० ७ धन्यसार्थवाहचरितनिरूपणम् २२१ जाज्वल्यमानः उज्झितां तस्य मित्रज्ञातिप्रभृतेः, चतसृणां च स्नुषाणां कुलगृहवर्गस्य च पुरतस्तां तस्य-स्वस्य कुलगृहस्य 'छारुज्झियंच' क्षारोज्झिकाः भस्मप्रक्षेपिकाम्, 'छाणुज्झियं च ' छगणोज्झिकांगोमयपक्षेपिकाम् ‘कयवरुज्झियं' कचवरोझिकांगृहकचवरप्रक्षेपिकाम्, 'समुच्छियंच' समुक्षिकांगृहाङ्गणे जलच्छटक दायिकाम् , 'संमज्जियंच ' समाजिकां गृहसंमार्जनकारिकाम् , ' पाओवदाइयं पादोदकदायिकांपादप्रक्षालनजलदायिकाम्, 'हाणोघदाइयं ' स्नानोदकदा. यिकां स्नानार्थजलदायिकाम् , 'बाहिरपेसणकारियं बाह्यप्रेषणकारिक ' बाह्यपेषणकार्यकारिकाम् , ' ठवेइ' स्थापयति-तादृशकार्यकारिणीत्वेन नियोजयतीत्यर्थः। माणे उज्झितियं तस्स मित्तणाइ० चउण्ह य सुण्हाण कुलघरवग्गस्स य पुरओं तस्स कुलघरस्स छारुज्झियं च छाणुज्झियं च कयवरुन्झियं च समुच्छियं च सम्मच्छियं च पाउवदाइं च पहाणोवदाई च बाहिर पेसण कारिंठवेइ ) इस तरह बह घन्य सार्थवाह उज्झिताके मुख से इस कथन रूप अर्थको सुनकर और उसे हृदय में अवधारण कर शीध्र ही कुपित हो गया । मिस मिसाने लग गया-क्रोधरूपी अग्निसे जलने लगा। उसने उसी समय उज्झिता को उस मित्र ज्ञाति आदि कों के तथा चारो पुत्र वधूओं के कुलगृहवर्ग के समक्ष अपने घर की राख डालने वाली गोबर फेंकने वाली' कूड़ाकर कट साफ करने वाली, घरके आंगण में पानी छिड़कने वाली बुहारु देने वाली, पाद प्रक्षालन तथा स्नान के लिये जल देने वाली, बाहर जाने का काम करने वाली बना दिया। ____ अर्थात् बाहिरी काम करने वाली दासी के पद पर उसे रख दिया। पुरओ तस्स कुलघरस्स छारुझियं च छाणुज्झियं च कयवरुज्झियं च समुच्छियं च सम्मच्छियं च पाउवदाई च पहाणोवदाइं च बाहिरपेसणकारि ठवेइ)
આ પ્રમાણે તે ધાન્ય સાર્થવાહ ઉક્ઝિતાના મુખેથી આ વાત સાંભળીને તેને હૃદયમાં અવધારણ કરીને એકદમ ગુસ્સે થઈ ગયે.
કુપિતાવસ્થામાં તે ક્રોધની જ્વાળાઓમાં સળગવા લાગ્યો. તેણે તેજ ક્ષણે ઉઝિતાને મિત્ર જ્ઞાતિ વગેરે પરિજને તેમજ ચારે પુત્રવધૂઓ ના કુળના માણસની સામે ઘરની રાખ સાફ કરનારી, છાણ સાફ કરનારી, કચરો વગેરે સાફકરનારી, ઘરના આંગણામાં પાણી છાંટનારી, સાવરણી થી કચરો વાળનારી, પગ ધોવા માટે તેમજ સ્નાન કરવા માટે પાણી તૈયાર રાખનારી અને ઘરની બહારના કામ કરનારી બનાવી દીધી.
એટલે બહારનાં કામ કરનારી દાસીનારૂપે ધન્યસાર્થવાહે તેની નિમણૂક કરી.
શ્રી જ્ઞાતાધર્મ કથાંગ સૂત્રઃ ૦૨
