________________
भगवतीसूत्रे कर्कशः सणे गुरुकः सबों रूक्षः देशाः शीताः देश उष्णः ३, सर्व कर्कशः सर्वो गुरुकः सो रूक्षः देशाः शीः देशा उष्णाः ४, सर्व कर्कशः सर्वो लघुक: सर्व स्निग्धः देशः शीत: देश उधाः १, सर्व: वर्कशः सो लघुकः सर्व: देश में शीत एवं अनेक देशों में उष्ण स्पर्शवाला हो सकता है २. इसका तृतीय भंग इस प्रकार से है- सईः कर्कशः, सर्वो गुरुकः, सवों रूक्षः, देशाः शीताः देशः उग' ३ इसझे अनुसार वह सर्वाश में कर्कश, सर्वांश में गुरु, सर्वाश में रूक्ष, अनेक देशों में शीत और एकदेश में उष्ण स्पर्शवाला हो सकता है ३, इसका चतुर्थ भंग इस प्रकार से है-'सर्व कर्कशः, सो गुरुकः, मयों रुक्ष', देशाः शीताः, देशा उष्णाः ४' इसके अनुसार वह सर्वाश में कर्कश, सर्वाश में गुरुक, सर्वांश में रूक्ष, अनेक देशों में शीत और अनेक देशों में उष्ण स्पर्शवाला हो सकता है । इस प्रकार से यह इसकी द्वितीय चतुर्भगी है इसकी तृतीय चतुर्भगी इस प्रकार से है-सर्वः कर्कशा, सवों लघुकः सर्वः स्निग्या, देशः शीना, देश उष्णः' इसका यह प्रथम भङ्ग है इसके अनुसार वह सर्वांश में कर्कश, सर्कश में लघु, सर्वांश में स्निग्ध, एक देश में शीन और एक देश में उष्ण स्पर्शवाला हो सकता વાળે એક દેશમાં ઠંડા સ્પેશવાળે અને અનેક દેશોમાં ઉષ્ણુ સ્પર્શવાળ હોય छ. सामील पत्रासानी भी तुम जाना भी मछे २ अथवा 'सर्वः कर्कशः सर्वो गुरुकः सर्वो रूक्षः देशाः शीत : देश उष्णः३' पाताना सपाશથી ઠંડા સ્પર્શવળે, સર્વાશથી ગુરૂ સ્પર્શવાળે, સવ'શથી રૂક્ષ સ્પર્શવાળે અનેક દેશમાં ઠંડા સ્પર્શવાળે અને એક દેશમાં ઉષ્ણુ પશવાળ હોય છે. આ પ્રમાણે બીજી બત્રીસીની બીજી ચતુર્ભગીનો ત્રીજો ભંગ છે. ૩ म त 'सर्वः कर्कशः सर्को गुरुकः, सर्वो रूक्षः देशाः शीताः देशा उष्णाः४' તે પિતાના સર્વાશથી કર્કશ અવળે સર્વાશથી ગુરૂ સ્પર્શવાળો સર્વાશથી રૂક્ષ સ્પર્શવાળો અનેક દેશોમાં ઠંડા પશવાળે અને અનેક દેશોમાં ઉષ્ણ સ્પર્શવાળ હોય છે. આ બીજી બત્રીસીની બીજી ચતુગીને ચે ભંગ થાય છે. ૪ હવે ત્રીજી ચતુર્ભાગી બતાવવામાં આવે છે –
'सर्वः कर्कशः सर्यो लघुः सर्वः स्निग्धः देशः शीतः देश उष्णः १' તે પિતાના સર્વાશથી કર્કશ સ્પર્શવાળે, સવશથી લઘુ સ્પર્શવાળે, સર્વાશથી સ્નિગ્ધ સ્પર્શવાળે એક દેશમાં ઠંડા સ્પર્શવાળો અને એક દેશમાં ઉણ પર્શવાળો હોય છે. આ બીજી બત્રીસીની ત્રીજી ચતુર્ભાગને
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૩
