________________
प्रमेrचन्द्रिका टीका श०१९ ३०७ ०१ असुरकुमाराद्यावास निरूपणम् ४०९ भंते !' क्रियन्ति खलु भरन्त ! 'वाणमंतरभो मेज्जनयरावाससयसहस्सा पत्ता ' वानव्यन्तर भौमे यनगरावासशतसहस्राणि प्रज्ञप्तानि भूमेरन्तर्भवानि भौमेयकानि तानि च नगराणि इति भौमेयनगराणि, भगवानाद - 'गोयमा' इत्यादि । 'गोयमा' हे गौतम! ' असंखेज्जा वाणमंतर मोमेज्जनगरावासस्यसहस्सा पनचा' असंरूयेपानि वानव्यन्तर मौमे यकन गरावास शतसहस्राणि मजसानि 'ते णं भंते! किं मया पन्नत्ता' ते विमानवासाः खलु भदन्त । किं मयाः किं वस्तु निर्मिताः महप्ताः तत्राह - 'सेसं तं वेत्र' शेषं तदेव असुरावासवदेव वानव्यन्तरभौमेयकनगरावासाः अच्छाः श्लक्ष्णाः इत्यादि विशेषणविशिष्टाः सन्ति । तत्र खलु जीवाः और पर्यावदृष्टि से नित्य और अनित्य कहे गये हैं उसी प्रकार से ये भी इन दोनों दृष्टियों से कथंचित् नित्यानित्य कहे गये हैं। अब गौतम प्रभु से ऐसा पूछते हैं 'केवइयाणं भते ! वाणमंतर०' हे भदन्त ! जो वानव्यन्तर देव हैं उनके भूमि के अन्तर्गत भौमेय नगरावास कितने कहे गये हैं ? उत्तर में प्रभु ने कहा है- 'गोयमा ! असंखेज्जा ० " हे गौतम! वानव्यन्तरों के भूमि के भीतर में जो नगरावास कहे गये हैं वे असंख्यात कहे गये हैं 'ते णं भंते ! किं मया' हे भदन्त ! ये सब नगरावास किस वस्तु के हैं ? तो इस प्रश्न का उत्तर हे गौतम ऐसा ही है कि जैसा असुरकुमारों के भवनावास के विषय में कहा जा चुका है । वानरों के भौमेयक नगरावास भी असुरकुमारों के भवनावासों के जैसे अच्छलक्षण इत्यादि विशेषणों वाले हैं यहाँ जीव
સખ્યા છે. જે રીતે આ દ્રવ્યાકિનય, અને પાઁયાર્થિ કનયથી નિત્ય અને અનિત્ય કહ્યા છે, એજ રીતે આ પશુ એ બન્ને દૃષ્ટિએથી કથાચિત્ નિત્ય અને કથ'ચિત્ અનિત્ય કહ્યા છે. અર્થાત્ દ્રબ્યાર્થિ ક નયથી નિત્ય અને વર્ણાદિથી—અનિત્ય છે. હવે ગૌતમ સ્વામી પ્રભુને વાનભ્યતાના ભવનાવાસે સબન્ધમાં પૂછે छे - 'केवइया णं भंते! वागमंतर०' हे भगवन् वानव्यांतर नामना देवे। ૐ તેએ ને ભૂમીની અંદર ભૌમેય નગરાવાસ કેટલા કહ્યા છે? આ પ્રશ્નના उत्तरभां प्रभु ४डे छे ! - 'गोयमा ! असंखे जा ० ' हे गौतम वानव्य तरीना भूमिनी अहर के नगरावास ह्या छे, ते अस ंख्यात छे. 'ते ण' भंते! किंमया०' डे ભગવત્ તે તમામ નગરાવાસેા કઈ વસ્તુથી બનેલા છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે કે-ડે ગૌતમ! આ પ્રશ્નના ઉત્તર એજ છે કે જેવી રીતે અસુર કુમારના ભવતાવાસે)ના સ'મધમાં કહેવામાં આવ્યુ છે તેવી જ રીતે વાનપન્તરાના આ ભૂમિની અંદરના નગરાવાસે પશુ અસુરકુમારે ના ભનાવાસે પ્રમાણે અચ્છા! ઇત્યાદિ વિશેષણેાવાળા છે. તેમાં જીવે અને
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૩
