________________
-
-
-
१६६
भगवतीसूत्रे पेज्जे, दोसे, कलहे जाव मिच्छादसणसल्ले, एस णं कइयण्यो, कइगंधे, कहरसे, कइफासे पण्णत्ते ? ' हे भदन्त ! अथ प्रेम-पुत्रकलत्रादिविषयकः स्नेहः, द्वेषःअभीतिः, कलहः-प्रणयहासादिजन्ययुद्धम् , यावत्-'अन्मक्खाणे पेसुन्ने, अरहरई, परपरिवाए, मायामासे' अभ्याख्यानम्-असदोषारोपणम्, पैशून्यम् , अरतिरतिः धर्मेऽरुचिः विषये रुचिः, परपरिवादः-परनिन्दा, मायामृषा-कपटपूर्वकमिथ्याहुआ कर्मपुद्गल हे गौतम ! क्रोध की तरह पांच वर्णों वाला, दो गंधों. चाला, पांच रसोंवाला और चारस्पर्शों वाला होता है। ___अब गौतम प्रभु से ऐसा पूछते हैं-'अह भंते ! पेज्जे, दोसे, कलहै जाव मिच्छादंसणसल्ले-एसणं कइवण्णे, कइगंधे, कहरसे, कइफासे पण्णत्ते' हे भदन्त ! पुत्रकलन आदि विषयक जो स्नेह होता है वह, तथा द्वेष, कलह, यावत् मिथ्यादर्शनशल्य८ ये सब कितने वर्णवाले, कितने गंधवाले, कितने रसवाले और कितने स्पर्शवाले होते हैं ? अमीति का नाम द्वेष है, प्रणय एवं हास्य आदि से जो आपस में मनमुटाव हो जाता है उसका नाम कलह है-यहां यावत् शब्द से 'अन्भक्खाणे, पेसुन्ने, अरइरई, परपरिचाए, मायामोसे' इस पाठका संग्रह हुआ है, असददोषों का आरोपण करना इसका नाम अभ्याख्यान है, चुगली करना इसका नाम पैशुन्य है धर्म में अरुचि और विषयमें रुचि रखना इसका नाम अरतिरति है। दूसरों की निन्दा करना इसका नाम परથયેલાં કર્મ પુદ્ગલે પાંચ વર્ણોવાળાં, બે ગધેવાળાં, પાંચ રસોવાળાં અને ચાર સ્પર્શીવાળાં હોય છે.
गौतम स्वाभान। प्र-" अह भंते ! पेज्जे, दोसे, कलहे जाव मिच्छा. दसणसल्ले एसणं कइ वण्णे, कइ गंधे, कइ रसे, कइ फासे पण्णत्ते ?” 3 ભગવન્! પુત્રપુત્રી આદિ વિષયક જે નેહ હોય છે તે નેહરૂપે પરિણત કર્મ પુદ્ગલ, તથા ષ, કલહ અને મિથ્યાદર્શનશલ્ય પર્વતના ભાવ રૂપે પરિણત કર્મ પુદ્ગલો કેટલા વર્ણવાળાં, કેટલા ગધેવાળાં, કેટલા રસોવાળાં અને કેટલા સ્પર્શીવાળાં હોય છે? અપ્રીતિને ઠેષ કહે છે પ્રણય અને હાસ્ય આદિને કારણે અરસપરસની વચ્ચે અણબનાવ થાય છે તેનું નામ કલહ છે. सूत्रमा सह ५६ पछी २ ' यावत्' ५६ १५युं छे तेना द्वारा “ अभखाणे, पैसुन्ने, अरइरई मायामोसे" म पांय पहाना समावेश थय। છે જે દેને સદ્ભાવ ન હોય તે દેનું કઈ વ્યકિતમાં આપણે કરવું, તેને અભ્યાખ્યાન કહે છે. ચાડી કરવી તેનું નામ પશુન્ય છે. ધર્મ પ્રત્યે અરુચિ અને વિષયે પ્રત્યે રુચિ રાખવી તેનું નામ અરતિરતિ
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૦
