________________
प्रमेयचन्द्रिका टी० श०९ २०३१ सू० १ अश्रुत्वाधर्मादिलाभनिरूपणम् ६३९ अश्रुत्वा खलु भदन्त ! केवलिनो वा यावत् तत्पाक्षिकोपासिकाया वा केवलज्ञानमुत्पादयेत् , एवमेव नवरं केवलज्ञानवरणीयानां कर्मणां क्षयो भणितव्यः, शेषं तदेव, तेनार्थेन गौतम ! एवमुच्यते यावत् केवलज्ञानं नो उत्पादयेत् । अश्रुत्वा खलु भाणियब्वे) इसी तरह से शुद्ध अवधिज्ञान की वक्तव्यता भी कहनी चाहिये। इसमें अवधिज्ञानावरणीय कर्मों का क्षयोपशम कहना चाहिये। शुद्ध मनःपर्यय ज्ञान की उत्पत्ति की वक्तव्यता भी इसी तरह से समझनी चाहिये। इस वक्तव्यता में मनः पर्ययज्ञानावरणीय कर्मों का क्षयोपशम कहना चाहिये । (असोच्चा णं भंते ! केवलिस्म वा जाव तपाक्खियउवासियाए वा केवलं नाणं उप्पाडेज्जा) हे भदन्त ! केवली से या यावत् उनके पक्ष की उपासिका से केवलिप्रज्ञप्त धर्म का श्रवण किये विना क्या कोई जीव केवलज्ञान को उत्पन्न कर सकता है ? ( एवं चेव, नवरं केवलनाणावरणिज्जाणं कम्माणं खए भाणियब्वे) हे गौतम ! इस विषय में समस्त कथन पूर्व की तरह से ही जानना चाहिये । परन्तु इस केवलज्ञान की उत्पत्ति की वक्तव्यता में केवलज्ञानावरणीय कर्मों का क्षय कहना चाहिये । (सेसं तं चेव-से तेणटेणं गोयमा ! एवं बुच्चह जाव केवलनाणं नो उप्पाडेज्जा) बाकी का अवशिष्ट कथन पहिले के जैसा ही कहना चाहिये । इस कारण हे गौतम ! मैं ने ऐसा कहा है कि એજ પ્રમાણે શુદ્ધ અવધિજ્ઞાનની વક્તવ્યતા પણ કહેવી જોઈએ, પરંતુ તેમાં અવધિજ્ઞાનાવરણીય કર્મોનો ક્ષપશમ કહે જોઈએ. શુદ્ધ મન:પર્યયજ્ઞાનની ઉત્પત્તિ વિષયક વક્તવ્યતાનું પણ એજ પ્રમાણે કથન થવું જોઈએ, પરંતુ તેની વક્તવ્યતામાં મન:પર્યવ જ્ઞાનાવરણીય કર્મોને ક્ષયે પશમ કહેવું જોઈએ.
(असोच्चाणं भंते ! केवलिप्स वा, जाव तप्पक्खियउवासियाए वा केवल. नाण' उप्पाडेज्जा ?) 3 महन्त ! Bael पासेथी अथवा तेभनी पक्षनी पा. સિકા પર્યન્તની ઉપર્યુક્ત કોઈ પણ વ્યક્તિ પાસેથી કેવલી પ્રજ્ઞપ્ત ધર્મનું શ્રવણ કર્યા વિના શું કે જીવ કેવળજ્ઞાન ઉત્પન્ન કરી શકે છે?
(एवं चेव नवर' केवलनाणावरणिजाण कम्माण खए भाणियव्वे) ગૌતમ ! કેવલજ્ઞાન વિષેનું સમસ્ત કથન અભિનિબાધિક જ્ઞાનના પૂર્વોક્ત કથન પ્રમાણે સમજવું. પરંતુ આ કેવલજ્ઞાનની ઉત્પત્તિની વકતવ્યતામાં કેવલજ્ઞાના१२०ीय भाना क्षय वा नये. (सेसं तं चेव-से तेणटेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ जाव केवलनाण' नो उत्पाडेज्जा) गौतम! ते २0 में से धुंछ औध જીવ કેવલી આદિની પાસે કેવલિપ્રજ્ઞસ ધર્મનું શ્રવણ કર્યા વિના પણ કેવળજ્ઞાન ઉત્પન્ન કરી શકે છે અને કોઈ જીવ એ રીતે કેવળજ્ઞાન ઉત્પન્ન કરી શકતો નથી.
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૭
