________________
રક
सुत्रकृताङ्गसूत्रे मेनं हनिष्यामीति समापुरतः प्रतिज्ञा कृत्वा तित्तिरं वा-बट्टगं वा-लावगं वाकवीयं वा-कपिजलं वा-अन्नयरं ना तसं पाणं हंता भेता जाव उबक्खाइता भवई' तित्तिरं वा-वर्तकं वा-लावकं वा-कमोतं वा कपिञ्जलं वा-अन्यतरं वा त्रसं प्राण हत्त्वा-मित्वा यावत् आत्मनोऽपकीर्तरुपख्यापयिता भवति। अनेकप्रकारक प्राणिवधं सोपयोगं कृत्वा-तत्पापेन पच्यते परलोके, ‘से एगइओ' स एकतयः पुनः कोऽऽप्यपरः पुरुषः 'केणावि आयाणेणं' केनाऽप्यादानेन-केनापि अपमानजनककारणेन 'विरुद्धे समाणे विरुद्धः-विरोधमुपगतः क्रुद्धः सन् 'अदुवा' अथवा 'खलदाणेणं' खलदानेन-कुत्सितान्नपदानेन कुपितः 'अदुवा' अथवा 'मुरायालएणं' सुरास्थालकेन-अभीष्टार्थसिद्धयभावेन क्रुद्धः सन् 'गाहावईण वा गाहावइ. पुताण वा'गृहपतीनां वा गृहपतिपुत्राणां चा 'सयमेव' स्वयमेव 'अगणिकाएणं' अग्निकायेन 'सस्लाई' शस्यानि 'झामेइ' धमति-दहति, 'अन्नेण वि' अन्येनाऽपि
'से एगइयो परिसामझाओ' इत्यादि ।
टीकार्थ-कोई-कोई पुरुष ऐसे होते है जो समूह में से उठ कर 'मैं इसे मारूंगा' इस प्रकार समूह के समक्ष प्रतिज्ञा करते हैं तीतीर, बतक, लाचक, कपोत, कपिंजल या अन्य किसी त्रस प्राणी का हनन आदि करके यावत् अपनी अपकीर्ति का विस्तार करते हैं। वे जान बूझ कर अनेक प्रकार के प्राणीयों का वध करके परलोक में पाप के फल से पीड़ित होते हैं।
कोई पुरुष किसी कारण से कुपित होकर- खराब अन्न देने से या सुरास्थालक आदि अन्य किसी कारण से क्रूद्व होकर किसी गाथापति अथवा उसके पुत्रों के धान्य को आग से जला देता है, उसके गेह आदि धान्य में स्वयं आग लगा देता है, या दूसरे से आग लग.
'से एगइयो परिसामज्ज्ञाओ' इत्यादि ટીકાઈ-કઈ-કઈ પુરૂષ એવા હોય છે, કે જેઓ સમૂહમાંથી હઠીને
माने भारीश' । शते समूडनी साभे प्रतिज्ञा उरे छे, तेत२, मत, લાવક, કબૂતર, કપિંજલ અથવા બીજા કોઈ ત્રસ પ્રાણીનું હનન વિગેરે કરીને યાવત્ પિતાની અપકીતિને ફેલા કરે છે, તે જાણી બૂજીને અનેક પ્રકારના પ્રાણિઓની હિંસા કરીને પરલોકમાં પાપના ફળથી પીડા પામે છે.
કઈ પુરૂષ કોઈ કારણથી કેધ યુક્ત થઈને ખરાબ અન્ન આપવાથી અથવા સૂરાWાલક વિગેરે બીજા કેઈ કારણથી ક્રોધવાળે થઈને કઈ ગાથા પતિ અથવા તેના પુત્રના ધાન્યને અગ્નિથી બાળી નાખે છે. તેના વહે વિગેરે અનાજમાં સ્વયં આગ લગાવી દે છે, અથવા બીજા પાસે આગ
श्री सूत्रतांग सूत्र : ४
