________________
४४०
सूत्रकृतागसूत्रे विचरता-संयतस्य 'संति' शान्तिम्-समस्तक्लेशक्षयरूपाम्, तथा 'निरोह' निरोधम्-अशेषकर्मक्षयस्वरूपम् 'आहे' आहुः-प्रतिपादयन्ति के एवं प्रतिपादयन्ति तत्राह-तिलोगदंसी' त्रिलोकदर्शिनः त्रयाणां लोकानां दर्शनशीलाः ते त्रिलोकदर्शिनः-सर्वज्ञाः-तीर्थकराः पूर्वोक्तमर्थम् ,ते' ते तीर्थकराः 'एवमक्खंति' एव माचक्षते-कथयन्ति, एवमेवार्थ ते तीर्थकरादयः प्रतिपादयन्ति संसारसागरस्य पारगमनाय । 'ण भुज्ज' न भूयः 'एयंतु' यन्तु ‘पमायसंग' प्रमादसङ्गम् मद कषायादिसम्बन्धं साधयो न कुर्वन्तु इति पतिपादयन्ति । गुरुकुले वसन् साधु: सम्यग् मनोवाक्कायैः माणिजातान् रक्षन् समितिगुप्तिपरिपालनेन शान्ति मुक्ति च प्राप्नोति । त्रिलोकदर्शिनस्तीर्थकराः कथयन्ति यत् एवंभूनाः साधवः कथमपि प्रमादसङ्गं न प्राप्नुयुरिति भावः ॥१६॥ विचरण करने वाले संयत पुरुष को समस्त क्लेशों का क्षय रूप शान्ति प्राप्त होती हैं और समस्त कमों का क्षय रूप निरोध भी प्राप्त होता है। ऐसा तीनों लोकों को देखने वाले तीर्थंकर कहते हैं। संसारसागर से पार पहुंचने के लिए तीर्थ कर पूर्वोक्त अर्थ को इसी प्रकार कहते हैं। उनका कथन है कि साधु फिर प्रमाद अर्थात् मद्य कषाय आदि का संग न करे। ___ तात्पर्य यह है कि गुरुकुल में निवास करने वाला साधु मन वचन काय से प्राणियों की रक्षा करता हुआ, समितियों और गुप्तियों का पालन करके शान्ति और मुक्ति प्राप्त करता है। त्रिलोकदर्शी तीर्थंकरों का कथन है कि इस प्रकार के साधु किसी भी प्रकार के प्रमाद का संसर्ग न करे ॥१६॥
રૂ૫ શાંતિ પ્રાપ્ત થાય છે. અને સઘળા કર્મોનો ક્ષયરૂપ નિરોધ પણ થાય છે. એ પ્રમાણે ત્રણે લોકોને દેખવાવાળા તીર્થંકરે કહે છે. સંસાર સાગરથી પાર પહોંચવા માટે તીર્થંકર પૂર્વોક્ત અર્થને આજ પ્રમાણે કહે છે તે કહે છે કે-સાધુએ પ્રમાદ અર્થાત્ મઘ વિષય કષાય વિગેરેને સંગ કરવો નહીં.
કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે-ગુરૂકુળમાં નિવાસ કરવાવાળા સાધુ, મન, વચન, અને કાયાથી પ્રાણિયાની રક્ષા કરતા થકા સમિતિ અને ગુપ્તિયોનું પાલન કરીને શાંતિ અને મુક્તિ પ્રાપ્ત કરે છે. ત્રણે કાળના જ્ઞાનને જાણ ના તીર્થકરેનું કથન છે કે-આવા પ્રકારના સાધુ કઈ પણ પ્રકારના પ્રમાદને સંસર્ગ ન કરે છે૧દા
श्री सूत्रकृतांग सूत्र : 3
