________________
१८८
सूत्रकृताङ्गसूत्र वैषणीयमाहारं गृहीयादिति । स साधु रतिशयितबुद्धिमान् धीरो भवति, यः सर्वदैव परदत्तमेवाऽऽहारादिकमन्वेषयति । तथा-एषणासमितियुक्तः सर्वदेवाऽनेषणीयं परित्यजन् संयमपरिपालने बद्धपरिकरो भवतीति भावः ॥१३॥ मूलम्-भूयाइं च समारब्भ तैमुहिस्सा य जं कडं।
तारिसं तु ण गिण्हेजा, अन्नपाणं सुसंजए ॥१४॥ छाया-भूतानि च समारभ्य, तमुद्दिश्य च यत्कृतम् ।
तादृशं तु न गृहीयाद्, अन्नं पानं सुसंयतः ॥११॥ समिति से समित हो अर्थात् गवेषणा, ग्रहणैषणा और ग्रासैषणा में यतनावान् हो।
तात्पर्य यह है कि साधु समस्त आस्रव द्वारों को रोक कर संवर की साधना करता है, अत्यन्त बुद्धिमान् धीर होता है। वह दत्त (दिया हुआ) आहार आदि का ही अन्वेषणा करता है सदा अनेषणा से बचता हुआ एषणासमिति से युक्त होता है। संयमपालन में कटि बद्ध होता है ॥१३॥
'भूयाहं च समारबम' इत्यादि ।
शब्दार्थ-'भूयाई च समारब्भ-भूतानि च समारभ्य' जो आहार, भूतों का प्राणियों का आरम्भकरके बनायागया है 'तं-तम् वह आहार साधुको 'उहिस्सा य जकडं-उद्दिश्य च यत्कृतम् देने के लिये कियागया है 'तारिसं अन्नपाणं-तादृशमन्नपानम्' ऐसा अन्न एवं पानको 'सुसंजए न गिण्हेज्जा-सुसंयतः न गृह्णीयात्' उत्तम साधु ग्रहण न करे ॥१४॥ દોષવાળા આહાર વસ્ત્ર પાત્ર વિગેરેને ત્યાગ કરતા થકા એષણ સમિતિથી સમિત થઈને અથર્ ગવેષણ, ગ્રહણષણ અને ગ્રામૈષણામાં યતનાવાન્ થવું.
કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે–સાધુ સઘળા આસવદ્વાને શેકીને સંવરની સાધના કરે છે. અત્યંત બુદ્ધિશાળી અને ધીર હોય છે. તે દત્ત (બીજાએ આપેલ) આહાર વિગેરેનું જ અષણ-ગ્રહણ કરે છે. હંમેશા અનેષણથી બચીને એષણ સમિતિથી યુક્ત થાય છે. સંયમ પાલનમાં કટિબદ્ધ થાય છે. ૧૩
'भूयाई च समारब्भ' त्या
शब्दार्थ--'भूयाइं च समारब्भ-भूतानि च समारभ्य' २ मा २ भूताना भारभ शने मनावामां भाव्या हाय 'त-तम्' से साधुने 'उहिस्सा य ज' कंडे-उद्दिश्य च यत्कृतम्' देशाने मा५१। भाटे तैयार ये हाय 'तारिसं अन्न पाणं-तादृशमन्नपानम्' वा अन्न भने पानने 'सुसंजए न गिव्हज्जा-सुसंयतः न गृह्णीयात्' उत्तम साधु अयन रे ॥१४॥
श्री सूत्रतांग सूत्र : 3
